Hyunlix Moi Trau
🕊️
Năm rồi, nhà họ Hoàng địa chủ trên An Nam đô hộ phủ, sau di cư ra trấn thủ một vùng tỉnh lỵ Thuận Hoá, về thăm dân con Bắc Đạo một chuyến, phân phát tiền gạo chẩn cho dân nghèo đói khắp làng như lệnh vua chiếu chỉ.Một phần vì muốn kiếm vợ cho trai trưởng, có câu 'trai cầu vồng yên thế, gái Nội duệ cầu Lim' phụ nữ Bắc Ninh cho trọn chữ tình, tay nâng vành nón, mái đình nghiêng theo.Lão bá hộ họ Hoàng nọ muốn người dâu ngoan hiền, trinh bạch, học sâu hiểu rộng.Thuở đầu Phúc gặp được chàng nơi làng Đông Xuyên, tại chùa Sùng Khánh, lên huyện hái lá trầu tiện bề ghé chùa chiềng cúng bái lễ nghi, ấy vậy mà trót để tương tư cho khách lai vãng.Phúc đi xin xăm Quan Thánh vào ngày mùng 1 đầu tháng, ai dè đâu y và cậu Hoàng cùng lúc bốc trúng quẻ vận mệnh nhân duyên.Sau cả năm xin quẻ lai rai, Phúc chưng hửng xem quẻ phán rằng y sẽ gặp được lương duyên trong năm đó.Người này làm chức cao vọng trọng, có tình có nghĩa, nguyện lòng gian nan chẳng rời thủy chung, là một bậc hiền nhân quân tử.Vận mệnh y sẽ đi lên như diều gặp gió khi gặp đúng người này vào ngày 13 tháng giêng tức âm lịch.Chỉ là về sau trắc trở gian truân không được như ý muốn răng long bạc đầu, có số khắc phu, sẽ có tai ương lớn giáng xuống.Y nhìn quẻ mà não nhân, chẳng biết điềm lành hay hung.Sau lần đó, cậu Hoàng lâm bệnh tư tình, cơm ăn chẳng đặng, quyết ở lại tìm tòi tung tích hồng nhan trắng mềm nọ, sai sứ quân đi dò la khắp làng Đông Xuyên đều như mò kim đáy bể.Ngờ đâu tìm mười chín tỉnh thành lại tình cờ gặp Phúc ngày mùng 4 tháng giêng, hội làng Chân Lạc, xã Dũng Liệt huyện Yên Phong.Phúc mặc yếm đào cổ tròn, thắt lụa hồng, đi trảy hội non sông, đầu đội khăn mỏ quạ, hai tà áo tứ thân mớ ba mớ bảy thướt tha buông xuống gót sen trần, làm nên nét duyên chốn Kinh Bắc.Nhìn em khăn vuông mỏ quạ
Để ta trong dạ tơ vương
Hỏi ra mới biết y là Lý Phúc Ly, con nhà phủ Lý lang y, chuyên bốc thuốc sống ở làng Nành, Từ Sơn, mỗi dịp đình hội y rong chơi đó đây làm câu hồn đoạt phách nam nhân trong vùng.Ấy vậy mà bao trai làng dặm hỏi xin cưới đều bị y chối bay chối biến, cự tuyệt tâm ý, tụ tập từ sáng sớm trước phủ họ Lý chỉ để đợi ngắm Phúc ra ngoài hái thuốc vào đầu ngày.Hổm rày, có cậu họ Vũ con nhà phú ông nức tiếng ở xã Phong Khê, sang thưa chuyện.Vậy mà bị Phúc sập cửa 14 ngày không tiếp, cậu Vũ nọ không cam tâm sai hoạ sư dưới tỉnh vẽ một bức chân dung tỏ rõ lòng thành, ai dè Phúc trả về kèm một bức hoạ còn tài hoa hơn.Dân con xa gần tới đây không ai là không đem lòng mến thương Phúc, bởi lẽ cư xử gia giáo, môi thắm mắt cười, lại thêm tư chất hiếu thảo ngoan hiền, cầm kì thi hoạ khôn khéo uyển chuyển, cơm sôi bớt lửa chẳng rơi hạt nào.Chỉ là y khó với các mối hôn sự tốt, chỉ thích ở vậy săn sóc bệnh tình ốm yếu của thầy u.Thấy Phúc lủi thủi một mình vẫn chúm chím cười duyên làm pháo bằng tre nứa ở đình, tính Phúc hiếu kỳ, cái gì cũng mới cái gì cũng hay.Cậu Hoàng bèn ngỏ ý xin được làm pháo cùng, thấy chàng đạo mạo lẫm liệt, ngang hông dắt đao, y tưởng là đao phủ của hoàng tộc phái tới hành án tử.Tâm trạng phấn khởi tắt ngấm, như thấy sóng cả mà ngã tay chèo, dè chừng ôm pháo đang làm lưng chừng, xách cái quần nái đen tháo chạy khỏi đình làng.Nước tóc đen huyền buông thả làm tuột mất khăn mỏ quạ, để lại Hoàng những lời còn bỏ ngỏ khôn nguôi trong lòng.Tới khúc dô ông đám, vị lão Lý trưởng lưng gù nọ giải thích, lão bảo Ly thị vốn lành tính, y thất kinh đao phủ, vừa rồi chắc là thấy đao to búa lớn có vẻ bặm trợn của chàng nên đâm ra bị doạ hoảng.Tới mồng 7, cậu Hoàng thao thiết nhớ nhung đêm ngủ chẳng tròn giấc, ăn cơm tản mạn, quay quắt nhớ giỏ lá trầu ngày nào, quyết tìm đến phủ Lý trên làng Nành, viện cớ đem trả lại khăn chít đầu, cầu gặp được người trông mong.Lại như có duyên, chàng gặp Phúc cặm cụi sắt thuốc nấu rượu đem về cho thầy u, gần gốc cây đa đầu làng, nay Hoàng không mang đao tránh hùm beo doạ nạt Phúc chạy mất như lần trước."Có phải của thị?"Thấy Hoàng mặt mũi sáng lạn, tướng mạo khôi ngô tới hỏi han, tay cầm khăn vải gụ thêu nhành hoa ly bên góc, Phúc nhận ra ngay người mang đao phong thái oai vệ tại làng Chân Lạc bữa nọ.Phúc sợ rụt cổ, toan bỏ chạy cậu Hoàng đã lên tiếng trước, môi cười hiền từ."Thị đừng sợ, ta không phải đao phủ"Phúc quan ngại giương đuôi mắt dài mà ướt đầy một bụng âu lo nhìn chàng đứng tròng. Cậu Hoàng cười xòa lộ ra vẻ anh tuấn, tháo khăn lương mặt trong có thêu một chữ Hoàng, đặt lên trên cái khăn mỏ quạ để làm tin."Không có tín vật gì để bảo đảm, thị cứ cầm lấy, coi như vật làm tin, ta chuộc lỗi bởi doạ thị sợ"Thấy phúc đứng ngây ra, Hoàng bèn nắm lấy cổ tay trắng nõn, đặt vào lòng bàn tay lấm bùn của y, ngón tay thon thỏn búp măng làm chàng cứ muốn nắm mãi cho thoả nỗi niềm.Phúc rút tay về, rụt rè toan nói lời tỏ lòng biết ơn, nhưng rồi nhớ ra y chưa dùng lá trầu bà, nên đành thôi ngậm ngùi buông xuống lời bộc bạch."Thị..không có gì muốn nói?"Y mắm môi lắc đầu, cảm thấy áy náy vì trót hiểu lầm người ta là đao phủ, đốm tàn hương lại ướm sắc hồng ngần ngại."Ta không quen không biết thị, vậy thị cũng cho ta vật làm tin đi"Nghe cậu Hoàng nói, Phúc suy ngẫm một bận, lại lục tìm quanh thân, tay không vai sờn chỉ có vò rượu thuốc mang cho thầy u, rồi cũng chẳng có gì cho đi.Hoàng chỉ tay vào buồng cau nhỏ bên trong cói mây Phúc mang bên người."Chỉ xin thị buồng cau nhỏ này"Phúc đưa chàng buồng cau be bé hai chùm, Hoàng bẻ một chùm trao lại cho y.Ngờ đâu giao duyên thắm tình cau trầu mộc mạc, miếng trầu ai mời nên phận, nên duyên.Cau này cậu Hoàng chẳng ăn, để trưng hộp thiếc, ngày ngày tơ tưởng lòng nặng hơn chì.Từ ngày nhận phải miếng trầu
Miệng thắm môi đỏ dạ sầu đăm chiêu
Một thương hai nhớ, ba sầu
Cơm ăn chẳng được, ngắm trầu cầm hơi.
Sớm tinh mơ 13 tháng Giêng, Phúc chưng diện xúng xa xúng xính từ khi cảnh vật còn chưa lên rõ sau rặng tre, khấp khởi lên huyện Tiên Du trẩy hội Lim.Năm này, Phúc đi trễ hơn một ngày hội vì mải ở nhà chăm thầy ốm mỏi, còng lưng.Con Nhã, thằng Minh, anh Bân bận lễ phục điểm tô cầu kì, đi cùng phúc rước hội lớn hằng năm.Cái Du Nhã nhỏ tuổi nhất, nó mười lăm, họ Trần có u làm thợ dệt đầu thôn sáu, lém lỉnh kéo tay Phúc đi trước.Thằng Thắng Minh vồn vã chạy theo lôi kéo Phúc lại, nó bằng tuổi Phúc, gia quyến xã Vân Hà, nổi tiếng nghề ủ rượu, ngày còn thơ bé, Phúc thường tới mua lấy mấy vò về đắp thuốc cho thầy, dần dà thành quen tới giờ vẫn mua, đâm ra nên bè nên bạn đồng niên.Anh Bân chỉ biết lắc đầu cười trừ theo sau, anh hơn Phúc hai mùa tuổi, sống ở Đại La có truyền thống làm lọng, thân phụ anh người gốc Hán Vân Nam, cố hữu lâu năm của thầy u từ ngày thi trạng nguyên, mang họ Từ - Từ Chương Bân."Năm nay Tú thị không về kịp, lẻ bóng quá""Ở bển tất bật ngày đêm""Phúc phải hát chèo thay liền chị Chi Tú đấy nhá""Hay là hát quan họ giao duyên đi, khéo tìm hôn thê"Quẻ phán rằng, nay ngày y gặp được lương duyên như ý, quan viên, hương lão, nam đinh trong xã ngoài huyện tổng Nội Duệ, kéo ròng kéo rã quần tụ chen chúc đông như kiến cỏ, biết tìm đâu ra ngãi tương giao ở đời.Đình chùa năm rồi được trùng tu mở mang nền dân giã, hội đình tế thuần phong mỹ sắc, với nhiều tập tục ở lễ chính tháng Giêng, nên Phúc ham chơi lắm, bẵng đi vài canh là quên béng đi chuyện gieo quẻ.Ba năm hai cái hội chùa
Nào ai có lỡ bỏ bùa cho ai
Già già, trẻ trẻ, gái trai
Đua nhau ăn mặc, hán hài đi xem
Hội Lim ai thấy chẳng thèm
Tổ tôm, bài điếm, giò nem thiếu gì
Đồn sắp có dệt cửi thi
Cao lâu trăm thức thiếu gì thức ngon.
Phúc bận dải yếm lụa sồi, áo cặp the gấm, khăn đóng lụa, gót chân trắng trắng mảnh mai, cái nón ba tầm quai thao nghiêng nghiêng, như cây đào xuân khoe sắc làm xiêu lòng nam đinh ngấp nghé thôn vùng.Qua tục lệ hát thờ trước Lăng thành hoàng các làng, danh thần Liệt nữ ở đền Cổ Lũng, dâng hương cúng phật, đấu vật, đánh cờ.Hội hát diễn ra gần ban trưa tại sông cầu nước chảy lơ tơ kề cận cánh đồng làng Lim, nơi có tiếng sáo chàng Trương Chi bên dòng sông Tiêu Tương giao duyên nàng Mị Nương, thuyền rồng sơn son thếp vàng, liền anh liền chị ngồi sát đầu thuyền cuối đò, nữ thị tuổi còn son lượt bượt tà áo tứ thân theo sau.Ấy mà tới màn hát đối, phúc ngồi tựa mạn thuyền, bị thằng Minh con Nhã đẩy dồn lên bên cạnh nghệ quan họ, cậu Hoàng ngồi song song cũng được liền chị hay tin, con nhà bá hộ lớn có dịp về láng váng, bèn lôi lên góp ngày vui, giao lưu phong tục tề tựu."Hữu duyên lại gặp thị"Thấy cậu Hoàng lúng túng xa quê lạ nước lạ cái, da du qua những miền chưa từng ghé đến, hoá thân liền anh gieo mầm chồi xanh tươi.Đàn bầu, đàn nhị kéo thê, làn điệu Quan Họ lâng lâng đáy lòng, mạn thuyền sóng nước khua, mớ ba mớ bảy như còn trêu đùa áo the.Phúc má hồng gá chữ lương duyên, mở chặng đầu nên câu 'khách đến chơi nhà' bằng giọng lề lối, cười bén duyên dẫn dắt cậu Hoàng theo chân: "Khách đến chơi nhàRằng mấy khi khách đến chơi nhà
Lát lời rót xuống chén trà mời nhau
Lát lời rót xuống chén trà mời nhau"Nhớ hò Huế hương bồi hồi, chèo như mạch nối nỗi lòng, câu hát ai buông thẩm thấu giăng mành.Ly thị áo yếm trúc bâu dùng dằng tựa đàn năm cung, khiến người chèo đò buông lái thuyền trôi, vẳng câu quan họ cho mê mẩn lòng chàng, có nỗi lòng nào nhặt khoan nỗi lạ quen như chàng khi ấy "Trọng nhau vì nghĩa, mến nhau vì tài", cậu Hoàng liền đối câu đặng:
"Để anh xơi một miếng trầu
Dẫu rằng vẫn biết qua cầu gió bay
Giá em đừng hát hay, giá em đừng nền nã
Đừng áo tứ thân, đừng khăn mỏ quạ
Đừng hát câu người ơi người ở đừng về"
.
"Trót thương ánh mắt ngập ngừngĐể người dưng nhớ người dưng thế này
Giá miếng trầu đừng cay, giá chén trà đừng chát"
"Giá người ngoan đừng hát
Thì rỗi hơi ai lại phải lòng để bấy giờ
Ra ngõ ấy mấy trông ra ngõ mà trông.."
"Khách đến chơi nhà rằng khách đến chơi nhà"
.
"Tình tang tang tính tình tình tang tình
Tính tang tình tang
Tính tang tang tính tình tình tang tình
Tính tang tang tình..."
Trầu loan trầu phượng, trầu tôi trầu mình
Trầu này trầu tính trầu tình
Trầu nhân, trầu ngãi, trầu mình, trầu ta
Trầu này têm tối hôm qua
Trầu cha, trầu mẹ đem ra mời nàng
Trầu này không phải trầu hàng
Không bùa, không thuốc sao nàng không ăn?
Hay nàng chê khó, chê khăn
Xin nàng đứng lại mà ăn trầu này"Y biết lai lịch trầu này lòng thành, cậu Hoàng mời trầu tứ tình cũng khiến Phúc xiêu lòng, ấy vậy lững lờ nửa vời không đồng ý ngay, làm Hoàng biết khó lại càng thử sức dai."Miếng trầu ăn nặng bằng chì
Ăn rồi em biết lấy gì đền ơn?"Được lời đành cởi tấm lòng, hoàng khẳng định tự nguyện mời trầu trao Phúc."Trầu này têm những vôi tàu
Giữa thêm cát cánh hai đầu quế cay
Trầu này ăn thật là say
Dù mặn dù nhạt dù cay dù nồng
Dù chẳng nên nghĩa vợ chồng
Xơi dăm ba miếng kẻo lòng nhớ thương"Phúc nhấm miếng trầu mời, tóc bậu chấm ngang vai, ngồi quây quần trên sân, lấy quả cau trầu nhớ câu nữ thi viện Hồ Xuân Hương:
"Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi,
Này của Xuân Hương mới quệt rồi.
Có phải duyên nhau thì thắm lại,
Đừng xanh như lá, bạc như vôi"
Phúc say như bã trầu thẫm vẻ tường tánh hào hoa, phong tư tài mạo tót vời của cậu Hoàng.Têm trầu kiểu phụng, vỏ quế, rễ sen mời lại cậu Hoàng xơi, con Nhã bên cạnh huých vào lườn Phúc, hàm ý nó biết y đã kết chàng."Ra vườn hái quả cau xanhBổ ra làm sáu cho anh xơi trầu"Cau bổ làm sáu vừa đủ chín tới như tuổi trăng tròn đậm đà, không già không non, Phúc bày tỏ sự ưng thuận, ngọn lửa than hồng nhen lên trong lòng mặc gò bó lễ giáo, y ướm hỏi lại chàng.
"Hôm nay sum họp trúc mai
Tình trong một khắc, nghĩa dài trăm năm
Hôm nay tứ hải giao tình
Tuy rằng bốn bể nhưng sinh một nhà"
"Ba phen trầu hổi cả baPhen này hổi nửa thiệt là số em"Cậu Hoàng tỏ lòng, Phúc bồi hồi má tươi đối không đặng, uống chén rượu phạt, lau vôi dính trên tay mềm, nhâm nhi chút hạt sen ngào đường tỉnh cơn say trầu, cái Nhã đáo để nâng miếng trầu không, đối tiếp."Cái cốc ăn trầu đỏ môi
Có ai làm lẽ chồng tôi thì làm?"Nam đinh nhao nhao đòi trầu mỹ nhân, cái Nhã đang tuổi chanh cốm là lượt, thanh thoát, thầy u sợ nó tánh khí quậy quá đâm lỡ thì không lấy được chồng, già kén kẹn hom là bởi lẽ này.
"Cho anh một miếng trầu vàng
Mai sau anh trả cho nàng đôi mâm"
"Cơi trầu anh têm ra đây
Nhân duyên chưa định trầu này chưa ăn"
Xin chịu khó mang về
Em đang theo chân thầy gót mẹ
Để cho trọn bề hiếu trung"Cái miệng bẻm mép lanh lợi làm trai đinh phải uống một chén rượu phạt, môi mặn vôi tanh vì tánh Nhã khó."Trai nam nhi không đối đặng, gái má hồng xin thử đối xem!"Nghe cô Ba đề xuất, cái Nhã khoái trá lắm, còn nữ lưu Bắc Kì trung đại nào pha trò đủ mùi bằng nó."Bây giờ thị bắt tay nàng
Hỏi sao lá ngọc cành vàng xa nhau
Xa nhau ta mới xa nhau
Khi xưa ta vẫn ăn trầu một cơi"Cô tiểu thơ nơi xứ quan khách đông đúc chen vào, khăn nhung quần lĩnh tóc vấn đuôi gà, yếm vóc màu hoa hiên tươi, dỏm dáng, điệu đà nâng tay mời trầu con Nhã.nàng là Linh - Lê Thái Linh, con gái nhà hào lý buôn lớn trong tỉnh, nhà bao đời buôn gỗ nứt đố đổ vách, ruộng đất đếm mấy khi xuể.Ông Lê nọ rất có uy, người ta thường không thấy nàng Linh đi trẩy hội, gặp rồi khó mà trùng phùng, chỉ thích khép cửa im ỉm học sách, ông không cho nàng giao du bè phái, bởi lẽ muốn con gái học cao làm chức sắc to.Thái Linh mới mười sáu như dòng sông ngọt, năm thì mười hoạ, tài sắc vẹn toàn, ngày còn bé nàng là học trò của thầy Phúc.Năm kia, con Nhã nhận thêu áo thêu khăn cho nhà họ Lê tuốt tận Vân Dương Quế Võ, để trang trải mưu sinh bằng nghề vá gia truyền.Nghe tiếng hát lảnh lót dội vào tai sau khuê khổn, nó tìm tới lân la làm quen, nàng có người bầu bạn từ đó lấy làm mừng rỡ lắm.Ấy mà không lâu, được hay Thái Linh sắp lấy chồng, cái Du Nhã lại tìm gặp nàng để tiện bề chúc phúc, trong suốt một năm lễ tiết xêu nhà trai gửi chu đáo, họ Lê vẫn nhận.Nhà Lê không nhờ cái Nhã làm y phục nữa, thuê một thợ thêu khác dưới thôn Đoài, ông hào lý đóng cửa đuổi người, chỉ tuyệt không tiếp cái Nhã.Vài ngày sau đã thấy nàng Linh đi mất mà chẳng một lời tạ từ, thành thử con Nhã giận lắm, giận nàng đành đoạn tuyệt giao bạn hữu, nay Thái Linh phá lệ trốn thầy trốn u, đi dối cha về dối chú tìm về làm cái Nhã sắc mặt nghệt hẳn ra bên cơi trầu."Thị..""Giận nhau thì ném bã trầu
Chớ có ném đá vỡ đầu nhau ra"Thằng Minh đối vui, làm hội đình cười rộn cười vang, cậu Hoàng trộm mắt liếc dao cau thấy Phúc cười đằm cười thắm, mắt đưa trao trả."Gặp nhau ăn một miếng trầu
Gọi là nghĩa cũ gặp nhau mà chào
Miếng trầu đã nặng là bao
Muốn cho Đông liễu Tây đào là hơn
Miếng trầu kể hết nguồn cơn
Muốn xem đây đấy thiệt hơn thế nào?"Con Nhã không chịu lép vế."Một đàn cò trắng bay tung
Bên nam bên nữ ta cùng cất lên
Hát lên một tiếng mà chơi
Hát lên một tiếng, xơi cơi trầu này"Anh Chương Bân ảm đạm bấy giờ mới xởi lởi đối một câu, mời Thái Linh cùng ngồi tụm năm tụ ba bên cái chõng tre, cái Nhã không mấy vui vẻ, mặt như đâm lê nhưng vẫn ngồi đối rôm rả.Thì rằng, Phúc biết cậu Hoàng vẫn nhìn đăm đăm cho tan gan tan dạ, y cố giả đò ngó lơ nhưng xốn xang vẫn thi hoạ trên mặt.ngồi được đôi lát, Phúc khi không xách tà áo rối rít chạy tất ta tất tưởi, tuốt ra đình viện, làm cậu Hoàng bỡ ngỡ bỏ quẻ khẩu trầu làm ngang, đi theo xem sao.Người đông thấy ra chỏm đầu, nhìn nào ra dải yếm lụa sồi mà tìm, tới sau đình, sông Cầu non nước đê cong ôm lấy.Nép mình bên cổng giả quan, trông thấy Phúc vốc một nắm lá trầu bà bỏ miệng nhai, nét mặt cam chịu, dáng dấp lại khúm núm.Cậu Hoàng bước tới, Phúc ruột tằm bối rối vò tơ, ném ngay mấy lá ra sau lưng, thấp thỏm như vừa gây ra tội tình chi tày gang lắm nên sợ tai vách mạch dừng."Sao khi không thị lại bỏ ra đây?""Em..à em..hội làng nhộn nhịp quá, em có hơi ngột ngạt"Giọng Phúc đã run cả lên, cậu Hoàng chẳng nói chẳng giằng chỉ trông xa xăm rặng tre mơn mởn, tịch nhiên rất lâu, Phúc thấy sốt ruột, sợ rằng chàng biết việc vừa mới làm, bèn nhắc lại cho chắc:"Cậu..""À ta có chuyện này thắc mắc, muốn thưa với thị"Phúc thấy lông tơ dựng đứng cả lên vì giọng uy nghiêm của chàng, mặt mày cũng tái mét căng ra, song, cậu Hoàng nhìn y môi lại vẽ thâm tình."C..cậu cứ nói đi, có em nghe""Cái khăn xếp lần trước.."Hoàng tính tình khoáng đạt lại không thích vạch lá tìm sâu cho rõ ngọn ngành làm chi, Phúc nghe cậu Hoàng nói bèn lấy làm nhẹ nhõm lắm, y dở khăn gấm phủ bên trên cái cói tre ngày nào.Trên tay cầm một tay nải nhỏ bằng khăn mùi xoa, bọc bên trong cái khăn xếp màu lục rụt rè giúi vào tay Hoàng."Em trả cậu"Cậu Hoàng chẳng nhận lại đồ, chỉ khẽ nắm tay Phúc, cái đầu cúi lụp xụp che vẻ hồng hào tươi tắn làm Hoàng chẳng kiềm được.Chẳng biết là Phúc đang bần thần nghĩ cái gì, cái cử chỉ nắm tay đầy chân thành của cậu Hoàng cư nhiên lại doạ sợ y, nói chàng phong lưu cũng chẳng ngoa gì.Phúc giật mình làm rơi tõng mất tay nải, nút thắt cột không được chặt chẽ tuột ra, rơi khăn xếp đè trên cái khăn mỏ quạ dưới gốc nhân lang.Cậu Hoàng thấy dáng vẻ cũng chẳng giận gì, thiết nghĩ y gìn giữ lễ nghĩa phép tắc, Phúc lại thấy áy náy lương tâm vì nghĩ nhiều quá.Chàng là con nhà thế gia cũng không dễ trêu hoa ghẹo bướm, 'đời dưa nói dưa đỏ, đời mít nói mít thơm' đến vậy.Y lúng búng như thợ vụng mất kim, cúi xuống muốn nhặt tay nải thì vừa kịp lúc cậu Hoàng cũng khom lưng theo, da tay mềm mịn lại đụng vào chàng, tâm tình hữu ý nhộn nhạo vài phần.Hoàng nhặt lên trước, tranh thủ lúc Phúc vẫn còn khom lưng, trao cái khăn vấn lên đầu y, Phúc bỗng chốc sững sờ.Từ nhỏ tới khi lớn lên y không được đụng tay vào thứ đồ nào của nam nhân, vấn tóc cũng là mấn thắm khăn gụ."Ta mạn phép muốn hỏi, có thể cho ta xin cái khăn mỏ quạ của thị?"Ban đầu là Hoàng tự nguyện đem khăn đi trả, bây giờ xin lại khác gì lạy ông tôi ở bụi này, chàng nâng tay dìu Phúc dậy."Thị thêu hoa này đẹp quá nên ta mới sinh lòng ca tụng""Em..cám ơn cậu"Phúc khép nép, được khen trong lòng hãnh diện biết bao, tuy rằng vẫn còn thỏm thẻn hấp háy, nhưng vẫn để cho cậu Hoàng nắm tay."Ly, không dung tục, trong ngần lại thanh khiết, ta rất thích..thị có thể tặng ly cho ta được không?"chẳng biết lời cậu Hoàng có mang ngụ ý gì sâu sắc không, là đoá hoa ly thêu trên khăn vấn hay là cái tên Ly của Phúc.Lực đạo tay Hoàng êm nhẹ lại xiết bao trên tay búp măng mềm, ánh nhìn đa tình vẫn theo sát biểu cảm đang dần chuyển sắc như cánh ly non dại nhuốm màu áo đào."Em..."Gió lịm khẽ khều làm tóc mai trước trán phúc tung bay, cậu Hoàng bèn vén lọn mềm ra sau tai giúp y, làm sườn mặt quả xoan hiện ra đẹp nghiêng non ngả đình.Cậu Hoàng toan nói gì đó, nghe tiếng guốc mộc loẹt quẹt sột soạt ngoài bụi linh lăng, nên rồi cũng đành thôi.Thấy cái đầu người lấp ló, anh Bân chứng kiến nãy giờ, chỉ đứng im lặng cười với Phúc rồi quay ngoắt lưng đương bỏ đi.Chắc là anh tìm phúc vì cũng tới khắc tư xế trưa phải dùng cơm rồi, Phúc bèn lấy anh làm cái cớ cho nỗi e dè, thẹn thùng.Dúi cái khăn mỏ quạ vào tay Hoàng rồi nâng cái váy dài như trẻ lên năm co giò chạy đi mất theo anh Bân, Hoàng chỉ đứng đó nhìn theo vòng chân nhỏ vừa dợm bước tới cửa đình.Phúc ngoảnh lại nhìn cậu Hoàng cười duyên dáng rồi khuất dần sau cổng tam quan.
Mưa xuân giăng mắc miền quan họ
Cánh nón quai thao lấp lửng chờ
Hôm ấy sông cầu thao thiết gió
Anh về hôn rét một câu thơ
Chiếc khăn hoa ly choàng duyên nợ
Lấm tầm tầm xuân dọc đa mang.
🕊️
Đến chiều tối canh dậu, chả là năm nay thuận thời vụ lợi bội thu, mấy trưởng lão trong thôn mở rộng phần thi làm cỗ, tranh tài đảm đang, tề gia nội trợ cả trai lẫn gái làng, làm mỹ miều bản sắc làng quan họ.Bốn chiếc cối đá cùng chày giã thóc được đặt trước khuôn viên sân, tiếng trống lùng tùng chờ tới giờ khai hội.Nam đinh ngỏ lời giúp cho, Phúc chỉ đành ý tứ chối từ chốn cậy chốn nhờ, ở nhà với thầy u, Phúc đâm sinh tánh chịu khó từ nhỏ, mần việc thì bời bời hai vòng tay nom gầy.Cậu Hoàng trông thấy Phúc thổi cơm nấu nước một mình, bèn tới đem gạo giần sàng, giã la cho sạch cám rồi nung cái nồi đất, Phúc thẹn thùng chấm tay lau mồ hôi lấm tấm.Hoàng nhìn Phúc mặt hồng lem nhem nhọ nồi lại bật cười thành tiếng, nâng vạt áo lau đôi môi duyên cho y.Con Nhã hồ hởi cùng Phúc rèo quéo băm măng non, khéo lựa lời bảo rằng kẻo nên duyên phu thê, cậu Hoàng nghe được thì vừa ý lắm.Trèo sang vấn lại tóc tai loà xoà cho Phúc, cậu Hoàng lần đầu làm tay chân còn vụng về, đâm làm rối suối tóc mềm, Phúc không bực, chỉ che cái quạt mo cười tít cả hai mắt.Rơm rạ được chuyển ra sau đình, tiếng trống khai hội rộn rã, ai nấy cứ nườm nượp kéo lửa bằng cái bùi nhùi, đoạn tre đực dùi sẵn, que giang đánh lửa.Thấy cậu Hoàng còn vật vã với tục quán mới, Phúc tụm lại giúp chàng sắn tay áo, chỉ cách bện rơm.Chẳng mấy chốc lửa hồng được thằng Minh, anh Bân làm bùng lên, cái Nhã tần tảo đun nước trong cái niêu đồng, ấy mà thấy Thái Linh vừa sàng trấu ra, nó lại quay ngoắt vào.Ngoài sân đông kịt mịt mù khói mờ, cậu Nhân con thứ của ông Lương lý trưởng lấn vào, quàng vai bá cổ Hoàng.Cậu Lương Thành Nhân nọ tuổi còn trẻ nhưng nức tiếng là tài tử giỏi giang trăm bề, chỉ tổ nghe đâu thường lên huyện chơi bời chè chén, khi ngâm ngợi nguyệt, khi cười cợt hoa.Lão lý trưởng vì con trai lanh trí nên chẳng khó cho cam, Phúc biết cậu do vài lần thằng Minh được cậu Nhân biếu khoanh giò, khi thì con gà con kê, khi thì tấm áo the mới chẳng nhân dịp gì.Mà thằng Minh chẳng mấy khi có thiện tính với cậu Nhân, nó chỉ nhận cho phải phép.Bữa hổm, cậu Nhân học sĩ tử lên An Nam thi khoa bảng, là lẽ quen biết được cậu Hoàng, thấy Hoàng lắm quyền, tính tình lại như phải cạ, nên cậu Nhân quý hoá Hoàng lắm."Ấy anh lớn, sao lại ngồi nhặt sạn thế này?""Cậu mới xuống chơi đấy à?""Vâng cậu mới xuống, mà sao..anh lại.."Cậu Nhân nom Phúc bên cạnh Hoàng đảo cơm trong niêu, hiểu chuyện bèn tới phe phẩy cái quạt lụa tránh khói làm cay mắt y."Diễm phúc nhất thị nhá""Nay cậu Nhân không gánh nước tới cho lão à?""Thị hỏi thừa, có gánh chứ""Thế cậu đi đâu đây?""Cậu đi gánh nước tiện trẩy hội luôn"Cậu Nhân ngẫm chốc lát, Phúc lại được phen cười xòa, cậu không lên xới bạc nữa, hằng năm, mùa hội Lim tới cậu Nhân siêng lắm, giúp thầy gánh nước từ giếng sạch đem vào đình cho liền chị thổi cơm, thâm tâm ông lý trưởng tuy rằng thương con nhưng không mong cầu cậu lớn lên sẽ thành phường hủ bại vô tích sự."Thôi chém cha, anh lớn với thị lại chơi nhé, cậu đi đây lát"Nói rồi cậu Nhân co giò chạy tuốt bởi lẽ bỏ quên quang gánh bên giếng, lại làm Phúc và cậu Hoàng được tràng cười như nắc nẻ, cho chừa cái thói nhiều lời nói nhăng nói cuội.Ra tới ngôi nghè, Nhân đụng trúng thằng Minh đang chạy như đèn cù lấy thêm bó đóm, cậu Nhân chẳng trách mắng nạt nộ, đặt vào tay nó cái quạt lụa màu đen rồi dạt hàng chạy ra như ma đuổi.Đến bữa đã là canh một, Phúc xới cơm mời các vị hương thân phụ lão, liền chị liền anh, mấy thị má phấn môi son áo yếm cổ xẻ, rồi lại mời đến trai tráng trẻ con, cậu Hoàng cứ đợi mãi mà chẳng thấy Phúc xới cho, cứ đinh ninh giữ chỗ trống bên mình chờ y."Thị, qua đây ngồi với cậu, với Nhã"Cậu Nhân xéo sắc vỗ vỗ xuống cái chiếu đan lác còn trống bên mình, tay nâng chén chè nhấp môi lại bỡn cợt cậu Hoàng, thấy cậu mà có câu 'nghịch như quỷ sứ' chẳng mắm cũng chẳng muối.Bánh khúc dẻo bùi đỗ xanh, vạn món lạ An Nam hiếm thấy cũng làm chàng cồn cào.Hoàng đẩy chén đến chỗ Phúc, như có ý vị muốn được xới cơm cho, ai dè Phúc gắp xương cá rô, vỏ cau xà cừ đủn lại cho cậu Hoàng, vẻ láu lỉnh."Em mời cậu xơi!"Cơm lành canh ngọt nhưng Hoàng ăn bớt bát nói bớt nhời chẳng ngấm dạ.Ăn xong đã là một canh giờ sau, quan họ khách, quan họ chủ bên nam bên nữ trải chiếu, mời nhau xơi tiệc ngọt, cạn chén rượu ca từ ân nghĩa, thủy chung.Riêng Phúc với cậu Hoàng lại không có mặt, sau khi thưởng cơm chuyển hát canh, Hoàng đã nắm tay y đến ngồi đò bên sông Phú Lương ban khuya.Trăng sáng nghiêng nghiêng buông mành chạm đáy giếng, sắc son chỉ tịch mịch không biết nói lời nào cùng nhau."Gió sáng bay về, thi sĩ nhớ.Thương ai không biết, đứng buồn trăng.
Huy hoàng trăng rộng, nguy nga gió,
Xanh biếc trời cao, bạc đất bằng"Lại làm nhớ thơ 'Buồn trăng' thi viện, cậu Hoàng nắm tay trèo, trăng soi đìu hiu làm Phúc trước mặt càng thêm đẹp tươi."Mây trắng ngang hàng tự thuở xưa,
Bao giờ viễn vọng đến bây giờ.
Sao vàng lẻ một, trăng riêng chiếc,
Đêm ngọc tê ngời men với tơ...""Thị cũng biết bài này?""Vâng, từng lén đọc được chút ít trong kinh thư của thầy""Ông Tứ lang y?""Chắc cậu không biết, thầy em cũng là nho giáo, từng dạy học trong quốc tử viện, nhiều sách cổ em đọc được, vì thấy hay""Vậy sao..thị lại lén học?"Đêm buồn nghe cậu Hoàng hỏi trong lòng lại bâng khuâng, bờ môi Phúc bẽ bàng."Em..không được đụng vào, u bảo ở vậy sắt thuốc hái chè lễ lạt gia tiên, học rồi cũng vô công rỗi nghề"Thuở nhỏ, Phúc không được dạy học dạy hành gì như bạn hữu đồng trang lứa, thầy u sợ y học một biết mười, về sau không lấp liếm nổi thân phận, để lại hậu hoạ khôn lường, chịu lam lũ cực nhọc, thành ra ham lắm.Bấy giờ trọng nam khinh nữ, tầng lớp địa chủ mới được phép học hành gia giáo."Thị bao nhiêu tuổi?""Em...mới 16""Vậy thị kém tuổi ta rồi""Cậu..?""Thị đoán thử ta bao nhiêu""Ừm..cậu tuổi tỵ?""Ta tuổi thìn, lại vừa hay hợp tuổi với thị""Cậu khéo đùa em""Tuổi 16 mà đọc qua cũng nhớ, miệt mài ắt thành tài nhân"Phúc ngại ngùng nhưng cũng trả lời hết, khuôn miệng cười tươi tắn, đèn dầu tù mù nhưng đủ rọi sáng dung nhan."Thị..có muốn được học không?""Thầy em giận lắm""Ta dạy thị học"Không thấy Phúc phản ứng, ánh mắt lay động lảng tránh nhìn mặt nước gợn sóng lăn tăn."Trong vốn của ta, tứ thư, ngũ kinh, chữ nho, thi viện, thị..thấy sao? nếu thị thích, ta sẽ vì thị, không phải lén học nữa""Em...nào dám phiền cậu"Phúc cảm kích nhưng lấy làm lòng buồn ủ rũ rười rượi, y mang thân đèo bồng mấy khi được coi trọng, thế thái trọng sắc trọng thân chứ ai trọng phận, sông sâu còn có kẻ dò, lòng người nham hiểm ai đo cho cùng."Là ta nguyện ý, thị trả ta cái khăn mỏ quạ đã là vàng là bạc rồi""Ăn một bát cháo chạy ba quãng đồng, sao mà thế được ạ.."Thấy Phúc lại đang băn khoăn, gió trời về đêm trở lạnh, ở nơi heo hút đắc địa, khổ vải tứ thân mong manh không đủ che thân Phúc cho ấm.Hoàng bèn rủ xuống áo the, ngừng tay chèo, nhoài người qua choàng lên vai Phúc, y chòng chành nghiêng lòng, nắng trên sân đình như vẫn khắc cốt nhen nhóm, đâu dễ phôi phai má hồng mới lớn, vẫn duyên trong màu mắt trong."Mà..em chưa biết tên cậu"_Phúc lấm lét."Ta họ Hoàng, Hoàng Hiền Trấn""Em..""Ta có biết thị"Nom Phúc trố mắt vẻ ngạc nhiên, Hoàng đành nói tiếp:"Mồng 4 tháng Giêng, đình Choá Chân Lạc, thị còn nhớ ta?"Phúc ra vẻ nghĩ ngợi đăm chiêu, sau như nhớ ra chuyện lại bụm miệng cười, làm tâm tình cậu Hoàng cũng vơi bớt căng thẳng, chàng cười hiền hỏi Phúc:"Hôm rày, trông ta nom giống đao phủ không?""Dạ không, nhưng khi đó trông cậu tợn lắm kìa""Haha, vậy mà lại doạ thị sợ chạy mất"Thấy Phúc cười ngại ngùng, cậu Hoàng lại muốn hỏi thêm vài chuyện cho ra nhẽ."Mà sao, thị lại khiếp sợ đao phủ đến thế, trong lòng thị có gì nhấp nhổm bất an ư?"Nghe đến Phúc có vài nét trầm mặc điểm xuyến: "Em con nhà thấp bé nên đâm sợ quan lại, không vừa lễ nghĩa lại trách lại phạt"Ánh mắt là bảy phần trốn tránh, ba phần sầu muộn, cậu Hoàng thấy cũng biết ý không đụng môi đụng miệng đến, liền lảng sang thưa chuyện khác.Lan man vài câu chuyện trên đò thoi xuôi mái chèo, cậu Hoàng trót dạ đem lòng thương Phúc ăn nói mặn mà dễ nghe, thương cái nết tranh điệp tươi màu, cái bụng y trắng, cốt cách lại ngoan."Sao cậu lại tốt với em thế, em biết lấy gì đền đáp đây?"Nghe Phúc hỏi, Hoàng trầm ngâm mấy bận, trăng tròn vằng vặc trên cao sao mà chuốt mãi sáng trong như dung nhan mỏng mày hay hạt, của người thầm thương.Tay lấp lửng mái chèo, gió xuân về đêm làm thổi tắt ngấm ánh đèn dầu chong cóc mù u, dựa trăng tỏ treo trời góc lim, cũng thấy được cậu Hoàng mày ngài mắt phượng như viễn sơn, đôi môi hồng nhuận đa tình của chàng ta đang sát lại trong gang tấc."Bởi ta mến thị"Phúc lắng tai nghe chống ngực bồi hồi thốc tới, cậu Hoàng không chèo đò nữa, để mặc sóng đẩy trôi lênh đênh vào bờ đê cong, sương sa lác đác mịt mờ.Y thấy như nặng nề, hai tay lại kiếm cớ vẹo vò, nghe Hoàng tỏ tâm ý mà lòng phấp phỏng không yên, tới mức bụng quặn cả lại.Phúc càng ngả người Hoàng lại càng tiến tới, không khí bủa vây gian tình dày đặc, Hoàng lại nắm tay, hương tóc mềm đan ly gần kề.Trăng thanh đêm tà soi bóng khách trên mạn đò tịch mịch, cậu Hoàng nghiêng mái đầu, Phúc lại nhắm nghiền rèm mi thay lời chấp thuận.Phúc nghe tiếng khóc váng lên lẩn khuất đâu đây ngoài bụi màn trầu vọng về, lại cụp mắt ngoảnh đầu lảng tránh môi hôn của cậu Hoàng.Trong bóng tối nhập nhoạng, tiếng thằng Minh dẫm đạp lên rơm khô kêu sậm sựt, Phúc giật mình cùng lúc cậu Hoàng nắm tay Phúc ngồi thụp xuống.Từ xa, cậu hai Thành Nhân lẽo đẽo chạy theo sau lưng thằng Minh cứ đi miết, chân giày chân dỏn, bộ dạng lật đật xiêu vẹo say lử cò bợ, thằng Minh dừng bước không đi nữa, để mặc cậu Nhân choàng tay ôm từ sau lưng."Cậu Nhân..cậu đừng làm vậy nữa"Giọng thằng Minh có chút đanh cứng, nói nghe đứt quãng."Hức..huhu..ta thương Thắng Minh..nể tình ta, đừng vô tình với ta"Cậu Nhân nghẹn ngào, nước mắt chực ứa đầy mặt, trông thằng Minh uể oải cố gỡ tay cậu nhưng không thành.Cậu Nhân thực ra có lòng với Thắng Minh.Minh không ngốc còn là một trai tráng sáng dạ, chưa từng để chân tình của cậu vào trong tâm, mặc cậu có hoang đàng trèo kéo mối lương duyên, mặc lòng cậu có chân tâm bao nhiêu."Cậu uống rượu chi không biết..""Không..huhu..ta không nói ngoa, ta thương anh là thật"Cậu Nhân khóc lóc xướt mướt bấu vào áo the màu lục của thằng Minh, cậu Nhân cũng éo le tội nghiệp, vừa hạ sinh không lâu dì u đã đi biệt xứ, cậu cứ ở vậy cảnh nheo nhóc với ông Lương, đến nay vẫn chưa rõ tung tích phu nhân họ Lương nọ.Còn có người đồn thổi ông lý trưởng thuở còn thiếu thời, trăng hoa mây gió, cậu Nhân là con khác dòng với ả đầu trên tít bến Sài Thành, ả đào nọ sau sinh nở rồi bị phủ Lương ruồng rẫy, không cho nhìn mặt con trai vì thân phận ô uế, sống chết không tìm ra tấm thân trôi dạt, còn muốn đưa người lên kế vị hương hoả.Cũng là lẽ mà trẻ con trong làng cuối xóm không ai là chịu kết giao với cậu Nhân, chịu cảnh cô độc, ấy mà thằng Minh giúp u buôn rượu cho ông lý trưởng, nó chơi với đám trẻ đồng niên trong làng.Thấy cậu Nhân lầm lũi không ai chơi cùng bèn nhất mực bày tỏ thành ý, từ đó cứ hôm nào học chữ về, cậu lại lạch bạch tới tìm thằng Minh.Càng lớn cậu Nhân càng như ngựa non bất kham, chỉ thích lông bông, giao du lang bang các vương tôn công tử trên tỉnh lị, nên thành thử thằng Minh chẳng có thiện cảm gì, có chăng cũng là đãi bôi vài câu cho tuế toái."Cả ta và cậu đều là phận trai tráng, sức dài vai rộng..điều này là không thể, mong cậu hiểu cho, đừng gây khó gây dễ cho ta thêm"Thằng Minh khiên cưỡng."Chỉ cần..chỉ cần ta là nữ nhân, anh sẽ thương ta, ta sẽ nên duyên nên phận, đúng không?""Ta...cậu đừng xốc nổi, ta không hề có tình ý với cậu"Thằng Minh chẳng hề sá gì, dẫu sao, cậu Nhân cũng chỉ mới ngót nghét mười lăm, mười sáu, tính tình vẫn ngỗ ngược, chín nông một sâu, nhầm lẫn giữa tình cảm và mang ơn là chuyện không tránh khỏi."Cớ sao lại tàn nhẫn với ta..vì không phải đàn bà con gái, nên không được anh thương ư..?"Cậu Nhân buồn xo, đau đớn cố níu bóng tấm lưng thằng Minh, nhìn nó vô tâm vô tính gạt tay cậu Nhân ra mà Phúc thấy sao lòng đắng nghét."Dù cậu có là ai..ta cũng không có duyên với cậu"Nói rồi thằng Minh giật tà áo khỏi nắm tay cậu Nhân, thủng thẳng đi luôn, không ngoảnh nhìn mãi bên buồng cau ai băm vỡ đôi.Nhân ngồi co quắp trên nền đất nâu bồi, như xé tim xé ruột, ôm mặt khóc nức nở."Nam với nữ thì sao..hức..cùng là xác là thịt máu mủ tanh hôi mà..huhu"Thương Thắng Minh từ nhỏ tới giờ, dẫu sao cũng không đành bỏ lòng ngãi nhân.Thấy Minh dùng mãi một đôi guốc mộc mài mòn sút quai sút đế, ấy mà guốc mới tự đẽo chưa kịp trao tay người, tấm lòng này đã cô quạnh, tơi bời hoá hư không.Tới đây, Phúc bặm môi lại, nghẹn ứa xót xa, mà cậu Hoàng bên cạnh cũng đã xụp mắt trầm mặc.Thầy u nói khi Phúc vừa tròn tuổi mười tám, đôi mươi, gom góp đủ mấy quan tiền dư dả, rồi sẽ gửi y tới một nơi xa chốn quê nhà, sống đúng với phận, thành gia lập thất cho tận chữ hiếu.Ấy vậy, Phúc lại trót đem má hồng tóc xanh che mắt cậu Hoàng mang tình tơ vương.Thầy Phúc là ông đồ, quy phạm lễ giáo bấy giờ lại khắt khe khôn cùng, tư tưởng 'trụ cột gia môn' sớm đã ăn nhập vào nho giáo, đoạn tụ luyến ái là điều bị nguời người phỉ nhổ, anh hùng đa nạn, hồng nhân đa truân.Đâm ra chẳng trách thằng Minh khuôn khổ lễ giáo, đát có lề, quê có thói lại gay gắt cự tuyệt cậu Nhân.Trông cậu Nhân khóc hết nước mắt, lả người thiêm thiếp đi dưới nền rơm, Phúc lo lắng xách khua lụa muốn chạy lại xem tình hình, cậu Hoàng đã vội ôm cả người y rạp xuống, đưa tay làm dấu giữ yên lặng.Sấp ngửa vài bận, đã thấy thằng Minh ung dung quay lại trên tay cầm cái áo ngũ thân màu mỡ gà ngả vàng, nó đỡ cậu Nhân đã nằm trơ ra dưới đất."Ta mới đi lấy áo cho cậu, mà cậu đã ỉ ôi nằm ra đây rồi"Nó chòng áo vào bọc ngoài cho cậu Nhân, song, khom người cõng cậu lên lưng, mà Nhân vẫn mê man gọi tên Thắng Minh miết.Nó cũng biết nó thương cậu Nhân, nhưng dù thương cũng không ngỏ ý tỏ tường.Lúc rày, Phúc mới cảm nhận rõ bàn tay chai ấm của cậu Hoàng vẫn đang ghì chặt chẽ, da thịt điểm hồng."Cậu..""Họ cùng về rồi..thị, có muốn về cùng ta không?""Em.."Phúc ngấp ngửng, thấy Hoàng khẽ khàng ghé sát, lại e ấp chồm dậy, rối như mớ bòng bong, ra vẻ sáng tai họ, điếc tai cày, xách quần nái chạy chân trần, lật đật như sa vật ống vải về đê."Thị đừng cuống, để ta đưa thị về, đêm hôm khuya lắc khuya lơ rồi, để thị một mình ta không an tâm"Cậu Hoàng bày tỏ rồi vòng tay bồng cả tấm thân mảnh khảnh vì y mang chân đất chân trần, sợ đêm tối hôn ám ngùng ngoằng mà vấp phải đá, quàng phải dây."Cậu..thả em tự đi""Thị không mang hài, ta lo sợ thị dẫm phải vật nhọn túng đất sẩy chân"Phúc bẽn lẽn, da hồng như màu trái mầng quân, Hoàng lại càng xiết chặt hơn ôm ái nhân mà lòng mãn nguyện, thấy cậu Hoàng kiên quyết, Phúc chỉ đành gục đầu vào vai mặc ánh trăng trốn rặng mây đen, soi lối mờ lối rõ.
🕊️
Sẩm tối 14 tháng Giêng, xóm trên huyện dưới bản làng tụ họp sum vầy bên cái chiếu nan hoa.Liền anh mặc ngũ thân, cổ đứng có lá sen viền tà, lần trong bằng lụa mỏng màu lá mạ non, đầu nhiễu quấn đóng khăn.Liền chị khéo hơn am tường tiêu chuẩn ở các dịp lễ hội xuân thu nhị kỷ mỗi làng.Họ hát câu la rằng đon đả điệu quan họ trữ tình, bản sắc dân ca trở thành một phần linh hồn gắn bó, nghe ra cái tình cái nghĩa, nỗi nhớ mong hội Lim tưng bừng dăm ba ngày qua.Phúc bấy giờ cùng cậu Hoàng ngồi chen hàng quan khách, mà cậu Hoàng đó rày chỉ thấy nắm tay Phúc ngồi sát rạt, làm viên làng trêu rằng tình tình tứ tứ."Cậu Hoàng khéo trẩy hội lại vớ được ngãi nhân""Thị kết anh Hoàng rồi nhá"Cái Nhã láu cá nói cho ra môn ra khoai, cậu Hoàng nọ chỉ chăm chăm ngắm Phúc không rời.Phúc bận xiêm y màu thiên thanh, vải phin trắng, lụa mồi gà, rải lụa thắt lưng tích quanh cái thân hạc mỏng, phẳng phiu nên vẻ đĩnh đạc, đầu quấn cái mấn hổ thủy nhẹ nhàng cứ làm điểm lăn tăn sóng gợn trong lòng cậu Hoàng.Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Tới chặng cuối đã là canh sửu, câu ca hừ la ý nhị, sâu lắng, vừa khúc chiết lại tình tự.Trẻ con hóm hỉnh xơi tiệc mặn tiệc ngọt được bày ra trong mâm gỗ tròn sơn đỏ, đĩa giò lụa, thịt lợn nạc, thếp bánh phu thê đình bảng, nem bùi ninh xá ăn kèm lá sung..sơn hào hải vị đủ món.Mời rượu ủ làng Vân thằng Minh đem tới khui, tay tiên rót chén rượu đào đãi nhau, sau tuần giầu nước, giọng chuyển nồng thắm hơn.Câu giã bạn quyến luyến, bịn rịn, không đành rời nhau, nhớ mãi 'Người ơi người ở đừng về' luyến câu mời trầu, hát gọi đò đến con sáo sang sông, con nhện giăng mùng."Người về để nhện giăng mùng
Năm canh tôi chịu lạnh lùng cả năm.
Người về có nhớ tôi chăng,
Ai đem người ngọc thung thăng chốn nay.
Người về khăn áo lại đây,
Nhớ thương xếp để dạ này bao quên.
Người về đến hẹn lại lên"
Rùng rằng khuyết lẻ sầu tơ, giã bạn rồi đêm đẫm lệ chia phôi hẹn nhau năm sau ta lại chén chè, ta lại trầu khách, lại hát hò cầu sông.Để lòng cậu Hoàng mãi nhớ ngóng mong.Thương yếm đào em trao lời quan họ
Rằng người ơi người ở mãi đừng về!
🕊️
Khép lại 3 ngày hội Lim, lòng Phúc bỗng hoang hoải nhớ cậu Hoàng não nề, cứ luyến lưu mãi tấm áo the xanh mộc trầm, cái khăn đóng mà khắc hoạ chữ tình thao thức biết đãi đằng cùng ai.Chàng về để áo lại đây
Phòng khi em nhớ cầm tay đỡ buồn.
Câu vui lại lẫn câu sầu chêm vào miếng trầu ngày nào Phúc têm cho chàng, cái Nhã trêu rằng y mắc bệnh tương tư, ấy mà đúng thật, ba bốn bữa rày trong bụng cứ trông lời thề lời hẹn cậu Hoàng tới tìm."Từ ngày trẩy hội về, em cứ thấy cậu đi ngẩn về ngơ riết"Con Đào hãm ấm trà mạn tươi đem vào buồng cho Phúc, sau khi tiễn cái Du Nhã ra về, lại không nhịn được mà tò mò, nó úp cho ráo nước bốn cái chén quân mới rửa, lọc bã bằng cái trà cụ gỗ thơm.Chả là đã ra Giêng từ khi hội xuân đình bảng giã từ, đào để ý thấy cậu Phúc cứ thấp thỏm ngó chừng ai hoài không yên, long đong mãi thả hồn lên tận mây ngàn.Thi thoảng lại thấy cậu lôi tấm áo the lạ đem về ra thêu thùa sửa vải sửa vóc, hỏi ra thì Phúc nói tấm áo thấy đẹp nên mua dưới thôn Đoài, song buồn tay thì tỉa vót chút tài nghệ.Phúc nhấp một ngụm trà, con Đào khéo tay hãm trà có vị thơm mà lại đượm đà không chua cũng không chát."Nói ra thì em không hiểu được đâu""Có gì mà không hiểu, mấy hôm cậu tần ngẩn tờ ngơ, cô Nhã nói cậu thương ai rồi phải không?"Phúc yên lặng không đáp, cứ như vạch áo cho người xem lưng, thấy con Đào mon men lại cái bàn đẩu trong hốc buồng, nó vân vê cái khăn đóng trên tay rồi môi lại mỉm cười, lộ ra khuôn má bầu bĩnh nó bảo:"Hoàng..cậu nhà em có ý trung nhân rồi nhé"Con Đào nghịch ngợm ngân dài cái tên người trong lòng Phúc, tay nó miết qua chữ 'Hoàng' được thêu tỉ mỉ bằng chỉ vàng nằm nấp trong cùng khăn đóng."Ta đâu dạy em tùy tiện"_Phúc xẵng giọng."Em.."Bị nhiếc, con Đào cụp mắt xuống, giọng tiu nghỉu, làm Phúc mủi lòng cũng không đành hành hoẹ, ấy mà con Đào giở quẻ ngay."Em đi bẩm ông cậu có người trong lòng rồi""Đào, em đứng lại đó"Nó cầm cái khăn vấn chạy vọt đi, để Phúc chẹp miệng, xách quần lĩnh rộng loè xoè chạy rượt theo, cái Đào mới tuổi ăn tuổi lớn, ngoài lo toan cửa nẻo tánh nết con Đào vẫn ham hỏi, thích được vui đùa.🕊
Chiều chiều, bóng ngả về tây, Phúc lại đem khung cửi dưới gầm ra dệt, nghe mãi tiếng ve rù rì, ngồi được qua một canh, cũng tới giờ cơm nước.Thằng Điền mồ hôi mồ kê nhễ nhại, vác bó củi mới đẵn đầy sân, con Đào dìu thầy bủng beo đi vì bệnh tật, ngồi lên ghế mây rồi xăm xắn ra tranh với Phúc thổi cơm."Cậu để em làm cho, em làm nhoàng cái là xong""Em vào kia bắc bếp, đun nước cho thầy, cho cậu lớn về tắm rửa, cơm ta thổi được rồi"_Phúc xua tay."Vâng thưa cậu"Con Đào vâng lời, xách cái ấm đồng đi lấy nước, ở nhà này, con Đào thương cậu Phúc lắm, y hiền hoà lại chẳng bao giờ để thân người làm chịu khổ thu vén việc nhà, chỉ thích nai lưng ra đỡ đần việc nặng việc nhẹ.Ở nhà đồ tể tạm bỡ cũ, Đào phải thức khuya dậy sớm theo chỉ giáo nho nhoe, làm rồi nem nép sợ đòn roi thay cơm bữa, rên xiết dưới ách nô lệ.Phúc tánh lại biết thương thầy khó, chi tiêu dè sẻn, gấm vóc cả năm mới mua một lần, không nổi tính Hoạn Thư, y thương người như thể tay chân.Vầng trăng đã lờ mờ ẩn hiện, chiều tà như tấm chiếu vàng trải giữa đất trời, lá cây xạc xào thanh bình, yên ả để lòng Phúc đìu hiu, quạnh quẽ.Phúc ôm cái niêu đất sét dẻo, đong đủ gạo cho vừa bụng ăn, lại tần tảo làm lụng nung bếp củi cô liêu.Vừa ngoảnh ra cửa đã nghe tiếng guốc mộc loẹt xoẹt bên ngoài sân, tưởng rằng anh Hạo mới về xơi cơm, nét mặt hớn hở, nhà có mình y với thầy trống trải, thấy dáng anh về thì mừng rỡ lắm.Thế mà vừa chạy ra, trời sập tối nheo mắt nhìn, chỉ thấy bóng người cao vạm vỡ, tà áo tay chẽn vuông vức trông quen mắt nhưng không phải anh Hạo, Phúc thấy sống lưng lạnh toát.Thế rồi mượn bóng đèn sáng nhờ nhờ mà thầy y vừa thắp, nhác trông thấy sườn mặt phong trần, dưới khoé mắt ươn ướt điểm nốt ruồi nhỏ, mặt mũi sáng sủa, anh tuấn.Phúc mới nhìn ra cậu Hoàng tới, trên mặt bèn đổi sắc chàng ràng, Hoàng lại cười lộ ra vẻ tha thiết, thâm tình.Ngoài cổng, anh Hạo cũng trở về tay mang vài vò rượu sồi làng Vân, giọng anh xởi lởi choàng vai cậu Hoàng rồi chải mấy đốt ngón tay lên suối tóc buông của Phúc:"Cái Ly giúp anh chuẩn bị con gà, mâm xôi ta đãi khách quý nhé""Anh.."_Phúc bàng hoàng."Thị""Cậu Hoàng có quen biết Phúc Ly trước đó à?"_Anh Hạo chớp chớp mắt."Vâng, xuân Lim năm này cậu gặp được thị""Thế thì tốt quá, hai bên lại tiện bề chuyện trò hơn, chẳng mấy khi cậu về đến đất cô lậu này, thôi, anh dẫn cậu Hoàng vào xơi nước, cái Ly chịu khó giúp anh nhá""Anh đãi cậu rất hậu thế này, đấy đã là một cái ơn tri ngộ"_Cậu Hoàng phủi ngay.Anh Mân Hạo xoa xoa đỉnh đầu Phúc rồi ôm hai vò rượu lớn đi vào trước, lúc bấy giờ, cậu Hoàng mới có thời cơ ít ỏi lại gần Phúc."Đến hẹn lại lên, ta tới tìm thị rồi, thị có còn nhớ không?""Cậu..em còn tưởng là cậu lỡ hẹn với em.."_Giọng Phúc xịu xuống.Thấy Phúc buồn thỉu buồn thiu, cậu Hoàng lại râm ran vui mừng, miết lên đốm tàn hương bâng khuâng khoe sắc, chàng khẽ mỉm cười, ánh mắt trở nên lấp lánh đáp:"Trong lòng thị nhớ ta à?""Em.."_Phúc lí nhí, tránh bàn tay cậu Hoàng."Ta thương thị nào có nói suông, chẳng phải phương trời nào, ta vẫn đang đứng trước mặt thị bằng xương trần, mắt thịt đấy ư?"_Hoàng nâng lên mắt môi lem nhem.Cậu Hoàng tinh ý nhìn ra đuôi mắt ngấn lệ của Phúc vẫn đang cúi gằm xuống."Em..em đâu cần cậu hao tâm tốn sức đoái hoài em, biết nói thế nào cho phải lẽ với cậu bây giờ, em cũng chẳng lấy làm cao quý gì cho lắm để cậu phải vời đến mấy lần"_Phúc úp mở trách móc."Ta ngắt thị một chút, là ta muốn tỏ tường lòng mình với thị"_Hoàng vén gọn tóc mai rủ trước mi tâm ái nhân."Móc ngoéo nhé, ta không để thị phải bận lòng chờ đợi, thị cũng không để ta trông mong, được không?"_Cậu Hoàng bật ngón út ra điều."Cậu..cậu còn trông.."_Phúc ngập ngừng, hân hấn má đào vì cậu Hoàng dỗ dành trăm chiêu."Ta trông thị"_Hoàng ghé sát rạt, nói nhỏ vào tai Phúc, hai ngón tay út móc vào nhau như đã thành giao nguyện ước.Nghe tiếng guốc mộc xoèn xoẹt từ trong tum gian giữa vọng về, ngoái đầu chỉ thấy thầy Phúc mặc áo nâu sòng đang được con Đào đấm bóp rượu chổi phục dược, anh Hạo từ bên ngoài vườn bắt về một con gà hồ tơ còn kêu quang quác, đem nhốt vào trong bếp.Phúc lại nhìn cậu Hoàng, ánh mắt không biết để đâu cho phải, đành viện đại một cái cớ:"Cậu...cậu vào trong xơi nước trước..em đi thịt gà đến bữa, thầy em rầy la"_Nói rồi Phúc luýnh quýnh chạy đi mất.Con Đào thấy phúc quýnh quáng mổ gà, bèn xin phép lão Lý vội vội vàng vàng, chân cò chân sáo, việc phụ việc đỡ.Chào hỏi lão Lý xong, cậu Hoàng bèn ngồi xơi dăm ba chén trà, lân la hỏi chuyện.Thấy Hoàng mặt mũi sáng láng, tánh nết lại có thiện chí, lâu lắm rồi, ông cũng không có người cùng đàm đạo ăn rơ, tuổi còn trẻ mà được đặc ân cho cái vẻ anh tài, cái nét khôn ngoan, tiếng khoan tiếng nhặt.Anh Hạo xôm tụ nhập bàn, thầy Phúc mới biết cậu Hoàng đây là con trai lão Kinh sư làm to, Đại Doãn phủ sứ, dưới phủ Thừa Thiên, An Nam mới xuống chơi.Xét khảo sĩ tử trong kỳ thi hương liên tỉnh, đợt vừa rồi dưới huyện quan xử, ấy mà anh Hạo lại nên duyên được ngồi sau bình phong cậu Hoàng, đỗ đạt cống sĩ đã là cái tình nghĩa anh nợ cậu Hoàng lắm rồi.Thầy Phúc tuổi đã ngoài tứ tuần, gầy gộc, ỳ ạch như cóc leo thang, nhưng vẫn giữ cái vẻ hồn hậu vốn có, ông tỉ mẩn xé lá trầu không gói lại nhai bỏm bẻm, mời từng cái kẹo vừng, chè mạn mà thấy ấm trong lòng."Cậu cứ ăn nhiều vào, lão cũng không có gì lấy làm báu bở để tiếp đón cậu chu đáo, chè bánh này cái Ly nó làm hết đấy, lão cũng tuổi già sức yếu rồi, cửa nẻo rồi cũng giao cho nó quán xuyến hết""Vâng, bẩm ông cứ kệ con"_Hoàng đón chén trà mạn hảo trên tay lão Lý.Nhìn chén quân sóng sánh mạn hảo trà thơm mùi gỗ mộc, màu nâu non chín tới, nhấp một ngụm trà nóng.Quả thật, lá trà Phúc phơi mới khéo làm sao, búp trà non cánh cong móc câu màu ô tràm, hớp một ngụm cảm nhận vị lắng đọng, thanh ngọt, để lòng dư hậu tửu khách muôn nghìn nỗi nhớ nhung.Dùng trà xong, lão Lý cũng tới giờ đắp thuốc, bèn bảo Mân Hạo đưa cậu Hoàng dạo một vòng cho tâm tình thư thái.Căn nhà tranh vách đất tuy không rộng rãi, nhưng đêm về thắp ngọn đèn dầu lại làm ấm cúng soi ra cả miệt vườn thoáng đãng bên hông nhà.Gian chính chỉ độc một cái chõng tre để lão Lý nằm nghỉ, bộ bàn ghế mây đan, bộ ấm trà sành đơn sơ, nhìn bao quát cả một khoảng sân trời lộng gió.Cậu Hoàng đi vòng ra chái nhà, gian giữa đặt ban thờ nhỏ hương khói lô nhang nghi ngút, phía hai bên rìa khu nhà phụ là buồng ngủ, rẽ xuống gần vườn, khu làm bếp nối thẳng ra sân chính.Tới bàn thờ gia tiên, cậu Hoàng châm một nén nhang, thành tâm khấn vái trước hương án tổ tiên.Sau còn bàn thờ nhỏ hai bên, chóe thờ đựng các lễ vật dâng cúng bài trí gọn ghẽ, mầm bồng đựng thưa thớt trầu cau, tiền mã, hai bầu nậm rượu, đôi đèn dầu, bát trà sâm, đều do Phúc tận tay dọn dẹp một lèo, lòng hiếu thảo nơi ông cha đã nhắm mắt xuôi tay.Trước di ảnh, là người phụ nữ đoan trang, hiền thục, đôi mắt sáng và khuôn miệng cười chúm chím lộ ra lúm đồng tiền duyên, gương mặt trắng trẻo điểm lỗ chỗ đốm tàn hương giống y hệt Long Phúc."Chẳng giấu gì cậu, đây là dì u của Phúc Ly"_Anh Hạo cất tiếng."Hèn gì giống Ly thị quá ạ"_Hoàng quay sang nói với Hạo."Hồi còn nhỏ xíu cái Ly bám u lắm, láng giềng ai cũng kêu thừa hưởng được hết sắc hương từ u rồi"_Mân Hạo mau miệng."Ly thị..quả là sắc nước hương trời, lại được uốn nắn, nết na thùy mị, làm cậu cũng phải nể nang muôn phần"Cậu Hoàng mỉm cười cảm tháng, lặng lẽ thắp một tuần nhang, khấu đầu làm lễ trước bàn thờ lạnh mộc."Ngọc ngà của gia quyến họ Lý đấy"Tính anh Mân Hạo cương nghị, thẳng thắn, có sao nói vậy, tuy có hơi bộc trực nhưng xanh vỏ đỏ lòng, suy cho cùng anh và Phúc 'sung cũng như ngái, mái cũng như mây'.Ngoài lề cửa, thằng Điền hấp tấp chạy vào, mặt mũi đen đúa vì than củi, khom cong người phải phép, song nó bẩm:"Thưa cậu Hoàng, bẩm cậu lớn, ông kêu hai cậu theo con rửa ráy tay chân, nước nôi cũng đã có, chuẩn bị lên dùng cơm thôi ạ"_Nó dõng dạc."Anh cứ lên trước đi, cậu muốn đi thăm thú một lát rồi sẽ trở vào sau"_Hoàng đáp."Ấy sao mà được, cậu Hoàng là khách quý, đi đường cả ngày cũng mỏi rồi, cậu vào dùng chút cơm, uống vò rượu, gà cũng đã thịt"_Anh Hạo lôi kéo."Ở đây có nhiều cái mà trên bển không có, cậu tính vốn hiếu kỳ, anh cứ lên nhà trước đừng lo cho cậu, cậu đi dạo vườn chốc lát cậu lên""Ừ, vậy cậu đi đứng cẩn thận, kẻo có bãi rêu trơn lại té, anh lên trước đợi cậu""Vâng, anh đi"Anh Mân Hạo xoa nhẹ lưng Hoàng, rồi cùng thằng Điền đi lên nhà trước, cậu Hoàng bấy giờ mới ra sau vườn tược hít thở không khí trong lành, so với sự bí bách trong phủ nơi quê nhà, cậu Hoàng lại ưa thích nơi này hơn.Tiếng bằm thịt trên thớt gỗ vang lên sau gian bếp, mùi kỳ tử, ngải cứu thơm nức khiến Hoàng phải tìm ra.Vừa vào gian bếp lè tè với tay đã chạm tới mái, trông thấy bóng dáng thanh thoát, đảm đang tháo vát bên nồi gà thuốc bắc bốc khói, cổ gà vàng ươm tròn đầy thịt được phúc chặt đều, xếp ra cái đĩa bầu dục, san sát như bát úp.Chẳng biết Phúc đang thơ thẩn nghĩ về điều gì nặng như đá đeo, chỉ chăm chăm xa gần, lại làm lưỡi dao bén cứa vào đầu ngón tay."A""Ấy, thị chớ đoảng"Cậu Hoàng bấy giờ sốt sắng nắm lấy bàn tay rỉ hoen máu tanh của Phúc."E..em không sao, cậu chớ lo"_Phúc giật mình ngấc lên, lùi ra một chút.Hoàng không nói hai lời, mặt nhăn như bị, chàng xé lấy mảng lá chuối non xếp cặn kẽ trên cái mâm tròn nhỏ."Thị đợi ta"Cậu Hoàng cuống cuồng chạy ngay ra cái giếng nước sau nhà, vầy ít rửa sạch cặn bẩn, giã nhuyễn trong cối đá, đắp lên miệng vết thương làm Phúc khẽ rít một hơi xót, loay hoay tìm không ra miếng nẹn, cậu Hoàng đành phải xé một bên tay áo cột chặt cầm máu giúp y.Trông cậu Hoàng lo sốt vó mà Phúc lại thấy xiêu lòng, nom Phúc miệng cười tủm tỉm mà cậu Hoàng giận lắm, nén cơn hậm hực thổi đều tiêu tan vết tích, chốc lát phúc đã chẳng cảm thấy đau nhói mấy."Thị không đau sao?""E..em, chuyện thường tình mà cậu""Thị cẩn thận chút, những việc này chớ nên xao lãng, thị rách một ta đau mười"_Cậu Hoàng thấy trót lời lại xụp mắt gãi nhẹ lên mu bàn tay Phúc cho vơi bớt."Cậu, em..cảm ơn cậu""Thị để ta làm cho, đừng đụng tay đụng chân nữa, ta không đành lòng, phòng trừ thị lại cắt vào tay"Hoàng lo lắng khuyên nhủ, lau vệt bụi mờ dính trên gò má Phúc, quẩn quanh đưa cái này dọn cái nọ, lúc này cậu Hoàng mới để ý cổ tay trắng ngần từng trải của y có vài vệt sẹo mờ ẩn, Phúc đâm sinh ra ngột ngạt, ái ngại rụt tay."Thị..""À em..mải lo bếp núc nên sểnh ra là bị phỏng, cậu là khách quý những việc này là lẽ của em, cậu cứ mặc em, cũng đâu còn bé bỏng gì""Ta không biết, thị cũng định đem ém dẹm luôn ư?"_Hoàng tỏ ý không bằng lòng."Có gì đáng quan ngại đâu ạ..em cũng không thấy đau, cậu Hoàng có thấy em xấu không?"_Phúc bèn cười trừ.Cậu Hoàng xoa lên vết sẹo đang kết da non trồi lên dưới tay áo Phúc, tưng tiu từng chút một, sắc mặt tầng hẫng như mèo mất tai:"Đôi tay này của thị đẹp lắm"lặng thinh thì cũng nao nao cõi lòng, phúc e ấp lượng lự không biết nhìn đi đâu, mấy ai nâng niu tấm thân tẩm đào này như chàng.thấy con đào vồn vã chạy vào bưng cái niêu cơm đầy ự còn nóng hôi hổi, phúc bèn lúng túng thu tay về, con đào ấy mà chưa chịu đi luôn."em mời cậu hoàng, cô hai ra xơi cơm, cô cậu đừng lo, em chưa thấy gì hết á"nó đứng tựa mình bên cửa liếp dẩu môi nói chõ, phúc hai tay rịn mồ hôi quặp lại bấu chặt vạt áo, trông phúc rối rắm cậu hoàng cũng không đàn áp nữa."e..em sắp cơm rồi.."_phúc đánh trống lảng."thị đừng đụng, để ta đem lên, sợ tay chân thị lại vụng về"Hoàng cười ôn hoà, lại gõ nhẹ lên trán Phúc rồi sắp cơm mang lên nhà trên, dọn cả lên ở hè, tự thân gột sạch chõng ăn không cho Phúc động tay, cậu Hoàng có một lối nói cứ xoắn lấy việc, không thể nào từ chối được, vả chăng chàng ta cũng có cái cốt cách phong nhã của một đấng phu quân.cơm được bê lên chõng tre giữa gian nhà, cái chén đựng vừng lạc mới rang cho thầy, đĩa rau xanh, cá cơm, hũ rượu, nửa con gà hồ luộc, nửa hầm thuốc bắc thơm ngào ngạt.cậu hoàng nhìn bữa cơm đạm bạc, tuy chẳng nhiều cao lương mỹ vị như ở nha phủ, nhưng lại quây quần ấm cúng rất dễ chịu.phúc đó giờ ăn trông nồi ngồi trông hướng, lễ phép đơm cơm mời thầy, anh mân hạo, rồi tới cậu hoàng ngồi kế.con đào, thằng điền biết ý là người ở đợ nên thòm thèm cách mấy, cũng chẳng dám ngồi vào mâm.phúc chẳng đành dạ ăn nổi, bèn đơm hai chén cơm đầy đưa cho con đào, thằng điền rồi dịu dàng bảo chúng nó cùng nhập mâm cho vui."kìa thị..chúng em phận người ở, chẳng dám nhận bát cơm vàng của thị"_thằng điền lấm lét đặt chén cơm lại bàn."thôi, em cứ ngồi xuống xơi bát cơm, cả ngày trời quần quật làm việc rồi, nhà ta cũng không phải hào môn đại phú gì để bạc đãi cho cam, em đừng ngại, đều là người nhà, nào, ngồi xuống đây"phúc cầm tay con đào nãy giờ đứng sau lưng, đem chén cơm mới xới đặt vào tay nó, rồi lại gắp cho nó khúc nhiều thịt."em ăn vào"lão lý nhăn nheo cười phúc hậu, thấy cảnh, anh hạo cũng gắp cổ gà vào chén thằng điền.nó rưng rưng lòng mang đầy cảm kích, nếm bát cơm tràn đầy dư vị đầm ấm qua khoé mắt cay xè, ăn như hạm.đó giờ vay nên nợ, ở đợ nên ơn, số con đào thằng điền cũng hẩm hiu, chó cùng dứt giậu, được nhà lão lý đem về dù chẳng có của cải phì nhiêu đã là ơn nghĩa sâu nặng.Tới bữa cũng chẳng dám làm càn, chỉ chờ tới cuối buổi mới dám ăn cơm mụi, chén cơm Phúc đong để cho cũng chẳng dám gión lấy mấy hột mà để sáng bụng đói còn cái lót dạ."Em ăn từ từ thôi kẻo nghẹn"_Phúc xoa vai con Đào.lão lý bấy giờ gắp khúc đùi vào chén cho cậu hoàng lòng dạ lâng lâng nãy giờ, có mấy khi được cảnh thuận dương hoà khí êm ái như gia đình.phúc thấy cậu hoàng chẳng động đũa bèn rót ra rượu trương xá trong vắt cho chàng, chỉ cần thế cũng đủ làm hoàng cồng kềnh, chẳng cần cưa kéo thêm.thấy hoàng là bậc quân tử am hiểu sâu rộng về rượu chè, văn thơ lai láng, lão lý chấm ngay, bèn một chén lại làm một câu xúm xít, bên mâm cơm tròn đầy như vầng trăng màu bạc têm kính hoa."rượu đổ xuống cầu, rượu hòa theo nướctrầu đổ xuống cầu, trôi ngược trôi xuôi
xưa nay nhớ người ngùi ngùi
bữa nay gặp người dạ vui khôn cùng"ăn cơm nửa chừng, phúc trầm ngâm dừng đũa, hai tay xới xới đơm đơm vào cái chén mới, rồi chạy tót đi xuống cổng.cậu hoàng thấy vậy cũng đành xin phép theo sau, ra đến ngoài ngõ, chỉ thấy phúc hai tay đem cơm với bầu rượu nhỏ mời chàng hộ vệ vẫn túc trực bên ngoài cùng tên phu xe.anh trần bằng nọ là binh sĩ cấm quân trong sứ kinh thành, dưới chướng phủ doãn, nay được nhận mệnh đi theo tháp tùng cậu hoàng về xã đi đến nơi về đến chốn.anh có tánh thấu đáo lại cương quyết, sợ đem đao kiếm lại kéo bè kéo phái lũ lượt đâm doạ hoảng hàng dân, chỉ đành đứng bên ngoài chờ cậu hoàng xong xuôi rồi đánh xe về tỉnh.ấy mà phúc bản chất lương thiện chu toàn, chẳng nỡ để người đợi lâu cơm còn chưa bỏ bụng, nước còn chưa rót họng, thấy anh bằng vai u thịt bắp phúc chẳng lấy làm sợ hãi.anh bằng ngay thẳng lại ít khi nồng hậu niềm nở, mà có vẻ quý mến phúc lắm, thấy vậy, hoàng cũng ấm lòng trông từ xa.trở vào xong xuôi bữa cơm đã rơi vào canh hai, đấng trượng phu trong nhà chè chén no say, con đào vơ vét chén đũa, thằng điền dìu ông lý còn đang ngầy ngà, anh mân hạo đã ngáy rền chẳng biết trời trăng mây gió vào buồng trong nằm nghỉ.Phúc mau chân khó nhọc dìu thân người cường tráng xiêu xiêu vẹo vẹo của cậu hoàng vào bếp, nhóm lửa đặt bếp, lấy ít canh gừng đút cho chàng uống rồi ra cái giếng sau hông nhà, vắt chút nước lau qua mặt cho tỉnh táo.ai dè, vừa bưng thau nước lên, cậu hoàng ngồi ngả nghiêng dưới bậc thềm, đứng bặt dậy bổ nhào tới hất tung cái thau đồng rồi ôm ghì phúc xuống bề đá giếng khoan, cái gáo dừa trong tay văng ra vỡ tan, người chàng sực nức mùi men rượu."c..cậu hoàng...cậu làm gì.."_phúc tráo mắt, giật thon thót."thị..ta ực..ta thật lòng thương thị"mắt cậu hoàng đục ngầu, nhìn phúc dưới thân ánh lù mù trăng soi càng làm thật giả long đong bốn bề.mặc trời mây chẳng rõ phân tỏ, phúc nhồn nhột, hoạ rõ bàn tay cậu hoàng đang chờn vờn rờ rệt cởi bên vai áo y ra.da thịt loã lồ mảng dẻ nõn nà, mịn như nhung đậm tình sắc, cổ họng lại thiêu lại đốt, uống một ngụm trăng tà soi má phúc đỏ như hun đồng, cây xạc xào trút lá ghẹo đêm đen."tri âm chưa tỏ..ực..để ta mong vụng nhớ thầm sầu riêng""cậu..buông em ra"_hai tay bị chế ngự, phúc lắc đầu nguầy nguậy. "đời này ta khát cầu..ực có được thị..ta có đang mơ hồ hay không..?"phúc run lập cập, gồng cứng người khi hoàng sát bên, sợ sệt xen kẽ hốt hoảng kiềm nhẹm.cậu hoàng khựng lại, nhổm dậy hôn lên gò má phúc, đóng lại mảnh vải trước tấm vai đèo bồng loã lồ thân y."đừng sợ..ực..ta muốn mong thị tự nguyện..ực..trao cho ta, ân tình này..xác thịt này, dấu vết này của thị"cậu hoàng vì men làm cho khề khà, mắt lim dim mê man, miết vệt sẹo trên tay phúc rồi buông lỏng y ra, phúc như được cứu rỗi, hớp lấy gió lạnh tự trấn tĩnh.mắt trông cậu hoàng lảo đảo trật trưỡng vịn vào tường đá, phúc chớp mắt xám ngoét vì căng thẳng, thấy chàng vài ba bước đã ngã ngồi, lần lữa bắt ngay con cá rô rục rịch dưới cái ao nhỏ giữa nhà.phúc tức cười, lon ton lại đỡ cậu Hoàng, song lại nghĩ Hoàng vì say mà phong thái đạo mạo cũng chẳng còn.Chân le chân vịt dìu cậu Hoàng một đoạn ra tới cổng làng, thằng phu xe gật gà gật gù nghe động liền tỉnh, anh Bằng cũng một tay đỡ cậu Hoàng."Phiền anh, võng cậu Hoàng về giúp cho, cậu say mèm nên em vừa cho uống chút canh gừng""Được rồi, thị nghỉ sớm, cực cho thị quá"_Anh Bằng đáp."đâu cực ạ, được chuyến cậu hoàng luống công lặn lội xa xôi tới thăm hỏi đã là diễm phúc của nhà em"_hễ thấy anh bằng lấy lệ thì y cười góp."thôi, ta võng cậu về trước, thị nghỉ nhé""Gượm đã, anh mang theo chút cơm nắm lót dạ dọc đường"Phúc dúi vào tay anh Bằng đùm xôi nóng hôi hổi bọc trong túi vải mới gầy ra trong trõ."Ôi kìa thị.."Anh Bằng ngần ngại bộ dạng khuỳnh khoàng gãi gáy: "Thị cứ vẽ, ta thật không biết làm sao cho đặng""Tuy rằng không đáng là bao so với trên kinh, nhưng xin anh nhận lấy chút tấm lòng thành"Trong bóng nguyệt nhá nhem, ánh mắt Phúc vô cùng hi vọng, anh Bằng khó lòng mà chối từ."Vậy..thật ngại quá"cậu hoàng bấy giờ nhổm dậy ôm chầm lấy phúc, nèo nàng đòi theo phúc nhằng nhẵng một hồi lâu anh bằng mới dìu được cậu hoàng vào trong.Thằng phu xe đánh ngựa đi khuất sau lũy tre tối sậm, mất hút cuối con đê, võng cậu vừa ra khỏi cổng nhà ngoài sân kia, Phúc mới ôm mặt mày tầm oanh, mủm mỉm vào nhà.
🕊
Tiếng gà gáy canh năm, tờ mờ sớm Phúc đi chiết sương cùng con Đào, chim én sớm ngoài đồng tung cánh bay liệng là là mặt sông, lùi về sống cái đời đồng áng sương nắng hai mùa.Trở về vào canh mão đã thấy cậu Hoàng ô lục soạn, cái khăn xếp nếp, cái dây lưng điều, đi thông mấy tỉnh lần về đến làng Nành, đứng thù lù ngoài con dốc.Chả là từ sau đêm đó, về tới An Nam, cậu Hoàng vào thẳng buồng riêng mất một đêm một ngày, mắt không phút nào chợp và cánh tay vắt ngang trán suy tư đã tụ máu lại.Quái, sao Ly thị của phủ Lý ám ảnh và thử thách cậu đến thế! cậu Hoàng nghĩ đôi gò má hồng ái nhân trước đến những lứa tằm chín, bụng lại trong suốt như hổ phách gọt mài, cậu Hoàng nghĩ trước đến những nương dâu lá xanh um bên dòng Tiêu Tương mà mắt mình không còn ngó đến nữa, sau lại nghĩ trước lần tới làng Nành tìm gặp ái nhân."em mang vào trước đi"_phúc xắn váy quai cồng đưa vào tay con đào cái giỏ nứa phủ vải trắng đựng lá trầu bà, lọ ủ sương mới chiết."thưa vâng"Con Đào lủn chủn tay ôm cái cói đi qua cậu Hoàng nó lại mau miệng."em ạ cậu"_đào sấn sổ."à..cho hỏi, ly thị..""Thị em kia kìa"_Con Đào dí dỏm, rồi ngoảnh vào nếp nhà gianh.phúc hơi rủn người, trông thấy y rồi cậu hoàng lại ngập ngà ngập ngừng miệng câm như sên, chẳng biết nói gì."cậu vào chơi"cậu hoàng theo chân phúc vào nhà, anh mân hạo sớm tới lớp, thầy phúc ra chợ huyện đánh cờ nhà chỉ còn y với người làm, phúc bèn sai con đào hãm ấm trà xanh tiếp chàng."Em mời cậu xơi nước, cô hai đang bận tay, cậu cứ ngồi chơi ạ"_Thấy cậu Hoàng thập thò không yên, con Đào đẩy chén nước mời về phía cậu nói."ừm"_cậu Hoàng một câu khách sáo.Con Đào xin phép lui xuống một bên, cậu hoàng đợi mãi không thấy phúc ra bèn sinh buồn chán, cậu đi dạo một vòng ngắm chim chích được nhốt trong lồng treo ngoài sân.ra đến gian phụ, thấy cái áo màu quen mắt, cậu hoàng bèn lượm lên bên trên cái chõng sập chất đầy tơ màu, lụa gấm, cái ống đựng kim nhỏ.ra là tấm áo tràng gấp gọn thẳng thớm, cái khăn đóng mà cậu hoàng đưa cho phúc mấy ngày hội tháng giêng, thấy một chữ hoàng được phúc tỉ mỉ tỉa lại nét mềm hơn, bên nút áo sườn vai còn thêu thêm một đoá ly nhỏ.nghe tiếng lục đục, cậu hoàng bèn trở ra vườn sau, trông thấy phúc đang lúi húi xổ tóc gội đầu bên giếng, sau lau suối tóc ướt đen huyền mới gột sạch."cậu hoàng.."_thấy cậu hoàng, phúc cũng gờm."thị..tối qua ta quá chén, ta có nói gì phật lòng thị, mong thị miễn chấp cho"_Hoàng biện giải."Em...không nghĩ gì đâu mà"_Phúc cười nhẹ và khoan thai."mà...thị thêu đẹp lắm"phúc tần ngẩn hai má lại đỏ lựng, ngúc ngắc: "cậu thấy rồi?""ừm, ta thấy rồi"_cậu hoàng luồn tay vào tóc phúc."chỉ là..em thấy có phần cứng nhắc nên em mới..""ta thích"cậu hoàng sổng miệng, phúc gằm gằm má đào hây hây."ý ta là..ta thích hoa văn thị thêu, rất tinh xảo"không thấy phúc đáp lời, không khí dường như đè nén ngột ngạt, cậu hoàng bèn ngỏ ý:"ta có thể, cùng thị luyện thơ phú chứ?..bởi ta đã hứa""cậu đừng để lòng ghi dạ làm chi, vì em mà làm công dã tràng..""vậy...thị dạy ta thêu thùa, thị thấy thế nào?""cậu lại trêu em..em nào thêu dệt kì tài..""sao thị lại thêu hoa ly?"_cậu hoàng thăm dò."em..em.."_phúc cà lăm cà lặp, thấy cậu hoàng lau giọt nước đọng trên tóc mai, bối rối cúi đầu tùm hụp."cậu..cậu nói trông em trao ly cho cậu mà"nói đoạn, phúc chạy tất tả lên nhà, cậu hoàng ngẫm một hồi mới hiểu ra, hé môi cười hớn hở.🕊️
sau bữa nọ, phúc cứ trông trời cho sớm đến mai, trầu trực ra ngó chừng sớm tinh sương, cậu hoàng lại tới dẫn phúc về quán dốc nhỏ ngoài huyện, soạn rất nhiều kinh thư cho phúc học cho đến sẩm tối lại tiễn y về, tương tư trong dạ khuya lại vấn vương.cậu hoàng nọ nhà gỗ xoan, con ông nghè, tài cao chí cả, chẳng ngại xa xôi vạn trùng vẫn nguyện tìm y, lại đứng đắn không dở trò ó đâm, càng không phải hữu danh vô thực đâm ra phúc an tâm lắm, đâu đó còn động lòng chót lọt bởi vẻ tài hoa của chàng.thầy y cũng không quở trách bởi phúc lấy cớ đi tìm lang y xa sứ vì trong người mang bệnh không được khoẻ, ấy mà lão lý đó giờ thương con nên cả tin ngay.cửa nẻo từ ngày vắng bóng phúc, cái đào chỉ biết lủi thủi có mình ên, có nhiều hôm cái nhã, chi tú tới kiếm, người cũng đi ngầm ngập mất tăm.tới giờ cũng đã tròn 3 tháng đi đi về về, lửa gần rơm lâu ngày cũng bén, tình ý của cậu hoàng và phúc dạt dào nồng đượm hơn vô ngần, hễ tiễn y về cậu hoàng lại trằn trọc ôm bóng trăng tà năm canh.thương nhau là thế, ấy mà vẫn chỉ lựng bựng mập mù như ánh đèn dầu le lói bên nghiên mực mài mọt, tình đã đậm, lòng đã ướt, sớm tối cận kề nhưng chẳng tỏ rõ, để buồn trông chênh chếch.năm tao bảy tuyết chàng hò chàng hẹn, đơm lên chữ tình còn chưa no tròn.mưa đầu tháng lâm thâm ủ dột, chiều chiều áng mây đen kịt xám tro, mống bên đông, vồng bên tây, phúc vẫn chờ cậu hoàng dưới gốc nhân lang, bữa nì quán dốc sập cửa đón bão về.ấy mà đã nghe tiếng guốc mộc loẹt quẹt, trông thấy cậu hoàng đi trong trời âm u gió lộng vẫn điềm nhiên dợm bước tới chỗ phúc.phúc không giấu nổi tâm tình, bận chiếc áo tràng tới giờ vẫn giữ của cậu hoàng bởi trái gió trở trời."thị đợi ta có lâu không?"cậu hoàng vừa tới đã dang tay ôm trọn tấm thân ốm nhom của phúc."em cũng vừa mới tới thôi"_phúc tì bên ngực hoàng tủm tỉm, lắc đầu nói.hạt mưa lạnh rơi xuống bên má trái, kéo theo đó là rặng tre đâm chồi u minh mờ mịt, phúc khẽ ớn vì lạnh, cậu hoàng miết vệt nước chảy dài xuống khoé miệng của phúc, giọng nhu thuận:"mưa rồi, hay là để bữa khác, ta đưa thị vào nhé, kẻo đổ bệnh""em không sao đâu, cậu vất vả xuống tới đây, sao em đành để cậu bệnh thay em ạ"_phúc khịt mũi tươi tỉnh, mắt sáng như sao xa."là thị nhớ ta hay chẳng đặng để ta bạo bệnh?""thì..tại..tại em nhớ cậu thôi"_phúc lẩm bẩm lí nhí."hửm?"_cậu hoàng giả đò."em nói tại em ham học"_phúc ngụy biện, đánh trống lảng đi trước.thấy cơn mưa trút xuống, phúc bèn cởi tấm áo tràng dúi vào tay cậu hoàng: "em nói vậy, cậu đừng để lâm bệnh nhé"ai dè cậu hoàng rũ áo che qua đầu cho phúc rồi khom thấp người cõng y lên lưng."vậy cả ta và thị đành bệnh chung thôi"hoàng xốc lưng, phúc bồi hồi, một tay đỡ vành áo chắn mưa ngâu, tay còn lại quàng cổ để chàng gòng gánh.tấm áo không đủ che mưa chắn gió dữ dội, chẳng mấy chốc cậu hoàng cõng phúc tới lầu khách quán bên ven chợ huyện cho gần, sau cùng vẫn ướt như chuột lột.hai bên lề mọc um tùm cây xanh, tách biệt với gian sau lầu là mặt hồ đang hứng mưa rơi róc rách, tên nô bộc canh cửa mặt mũi hom hem mời vào trong.cậu hoàng quả là có tiếng nói trên xứ kinh bắc, tên trưởng lầu lanh lợi đãi khách nồng hậu.lầu khách khá nông người, bất quá cũng để tiện bề trú nhờ một đêm, cậu hoàng lấy trong ruột tượng vài đồng bạc thuê một gian.thằng nô bộc chỉ hướng dẫn lối ra phía hông quán, gian buồng không quá eo hẹp cũng chẳng quá to, đất trải chiếu hoa, chính giữa đặt cái thồi, vài bầu rượu, cái phạn đựng mứt hồng, bày trí chẳng cầu kì, hướng thẳng ra bậu cửa thấy cả đêm đen.trú mưa tạm bợ nên cũng chẳng cần khang trang lộng rẫy, cậu hoàng lấy cái khăn mềm phơi trên sào trong góc lau tóc ướt cho phúc.xong xuôi, phúc bắc bếp nhỏ nấu đại hai chén súp nấm hương, ăn cho ấm bụng, song mặc vậy để xiêm y ướt sũng tự khô, lôi cái nghiên mực mài thỏi.cậu hoàng thắp ngọn đèn vách tù mù, kinh thư vì dầm mưa cũng đều nhoè hết mực đen vấy vá, thành ra phúc cũng chẳng học được gì.nom cái cơi trầu đặt trong thồi, bèn buông xuôi luận thơ tùy hứng chờ cho mưa đêm tầm tã vớt vát.cau xanh, trầu vàng, vôi trắng, câu thơ lại đối câu đặng, nhờ có cậu hoàng dẫn dắt uốn nắn mà phúc cũng mở mang thành thi nhân vẹn toàn.đối tới nửa đêm canh ba, phúc xuyến xang khó tỉnh cơn say trầu bất luận be sành, khi tỉnh khi lâng vẫn chưa tàn canh.trắng đen phân chẳng rõ định, tâm tình buông thả tỏ rõ mồn một, phúc mơ màng, bỗng lại mau nước mắt cho mối lương duyên tréo ngoe bập bùng, lúc sáng lúc tắt, cậu và em đối ẩm, thân mật hơn mọi ngày, chén rượu chen câu thơ, canh ba thản nhiên lướt trên hai cái tự sự, Long Phúc thấy cái cám dỗ của những phút muốn thử đến một cung bậc gì bên trong cái thèm ước cũ."có trầu mà chẳng có cau
làm sao cho đỏ..môi nhau thì làm"
miếng trầu là miếng trầu cay
làm cho bể ái khi đầy khi vơi
miếng trầu têm để trên cơi
nắp vàng đậy lại đợi người tri âm
Thiếu chi nơi phượng đón loan chờ, ấy mà phúc vẫn hững hờ son sắt, thủ tiết chờ chàng nghĩa cũ đã tròn 4 tháng, bồi hồi những đêm canh tịch liêu bên song đào.Bóng lu khuất bẹ cau xanh, cậu Hoàng trở về vào đêm trăng rằm, vẫn đường nét đạo mạo, bộ dạng thư sinh gọn gàng, trên tay nắm mãi cái khăn mỏ quạ say mềm mưa bụi trổ hoa.nghe con nhã mới tới chơi, nó xì xào ngoài tấm liếp rằng cậu hoàng đã về, phúc vồn vã chẳng màng cơi trầu đang têm bên trà kỉ.vừa ra đến, bao nỗi nhung mong hoang hoải tuôn như thác lũ, phúc vẫn đẹp như hồn hoa ly nhốt kính trăng leo lắt, rọi bậc thềm đen tuyền u uất bấy lâu."cậu lừa em cậu thấy vừa lòng mát dạ chưa.."_phúc sà vào lòng cậu hoàng, vừa khóc vừa trách."ta chậm chễ, em đừng khóc, đợt này ta về cưới em, cưới phúc của ta""em còn tưởng..sẽ không được tựa vào lòng cậu thế này nữa""tất cả ta đều cho em"có phải duyên nhau thì thắm lại, đừng xanh như lá bạc như vôi!còn tiếp.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen30h.Net