Màu nền Màu tối Mặc định Xám nhạt Xanh nhạt Xanh đậm Vàng nhạt Màu sepia Vàng đậm Vàng ố

Font chữ: Palatino Linotype Bookerly Segoe UI Patrick Hand Times New Roman Verdana Tahoma Arial

Chiều cao dòng: 100 120 140 160 180 200

Kích cỡ chữ:

GIẾT NGỰA TRẮNG ĂN THỀ

Những năm cuối đời , Hán Cao Tổ yêu quí Thích phu nhân. Thích phu nhân sinh con trai, đặt tên là Như Ý, được phong làm Triệu vương. Hán Cao Tổ thấy thái tử Lưu Doanh do Lã hậu sinh ra, tính tình nhu nhược, sợ sau này không làm nổi việc lớn, còn Như Ý thì nói năng và sử xự rất giống mình, vì vậy có ý đổi lập Như Ý làm thái tử. Ông đưa vấn đề này ra bàn bạc với các đại thần, nhưng các đại thần đều phản đối, ngay cả Trương Lương là người được Hán Cao Tổ kính trọng cũng ủng hộ Lã hậu và mời bốn ẩn sĩ rất có danh vọng đương thời, được gọi là "Thương sơn tứ hạo" (hạo: ông già đầu bạc) đến để phù tá thái tử Lưu Doanh.

Hán Cao Tổ không có cách gì phế được thái tử, liền nói với Thích phu nhân: "Thái tử có người giúp đỡ, đã đủ lông đủ cánh, không có cách gì thay đổi được". Thích phu nhân lo lắng không biết làm sao được. Khi trước, Hán Cao Tổ thảo phạt Anh Bố, đã bị trúng tên vào ngực. Sau này, vết thương cũ tái phát nghiêm trọng. Một lần, có người nói riêng với Hán Cao Tổ: "Phàn Khoái  (em rễ Lã hậu) hợp tác với Lã hậu, chỉ đợi hoàng thượng mất là sẽ giết Thích phu nhân và Như Ý".

Hán Cao Tổ nổi giận, liền gọi Trần Bình và tướng Chu Bột vào cung, bảo họ: "Các ngươi mau đến quân doanh, chém đầu Phàn Khoái mang về đây cho ta". Lúc đó Phàn Khoái đang chỉ huy quân ở nước Yên. Trần Bình, Chu Bột nhận lệnh xong, bàn với nhau: "Phàn Khoái có công lớn, lại là em rễ của hoàng hậu, chúng ta không nên tùy tiện giết ông ta. Bây giờ hoàng thượng nổi giận muốn giết, lỡ sau này hối hận thì làm thế nào?" . Hai người bàn nhau, chỉ bắt giam Phàn Khoái vào xe tù, đưa về Trường An, sau quả nhiên được Lã hậu tha ra.

Hán Cao Tổ bệnh nặng, cho triệu tập các đại thần tới, bảo thủ hạ giết một con ngựa trắng, bắt mọi người quệt máu thề trước mặt mình: "Từ nay về sau, không phải họ Lưu thì không được phong vương; không phải công thần thì không được phong hầu. Ai làm trái lời thề, sẽ bị mọi người thảo phạt". Các đại thần đều tuyên thệ, Hán Cao Tổ mới yên tâm.

Bệnh ngày càng nặng, Hán Cao Tổ gọi Lã hậu tới, dặn dò công việc về sau. Lã hậu hỏi: "Sau khi bệ hạ trăm tuổi, nếu Tiêu tướng quốc (tức Tiêu Hà) mất thì cử ai thay?".

Hán Cao Tổ đáp: "Tào Tham có thể thay".

Lã hậu lại hỏi: "Sau Tào Tham, thì là ai?"

Hán Cao Tổ nói: "Vương Lăng có thể thay. Nhưng Vương Lăng cương trực quá, nên để Trần Bình giúp đỡ ông ta. Trần Bình có nhiều mưu trí nhưng không độc lập đảm đương nhiệm vụ được. Chu Bột là người trung hậu, làm việc thận trọng, nhưng ít chữ nghĩa. Nhưng người bảo vệ thiên hạ của họ Lưu sau này chính là Chu Bột".

Lã hậu định hỏi nữa nhưng Hán Cao Tổ lắc đầu: "Việc về sau nữa, thì bà không thể biết được".

Năm 195 TCN, Hán Cao Tổ mất. Lã hậu giữ kín tin tức, bí mật gọi người tâm phúc là Thẩm Tự Cơ tới nói: "Các đại tướng là những người cùng khởi binh với tiên đế. Họ phục vụ tiên đế nhưng vẫn không chịu cam tâm. Nay tiên đế mất đi, khó lòng mà tin cậy họ được, chi bằng đem giết cả đi".

Thẩm Tự Cơ thấy công việc khó thực hiện, liền hẹn với anh của Lã hậu là Lã Thích Chi để cùng hợp sức. Nhưng con của Lã Thích Chi là Lã Lộc liền tiết lộ tin mật đó cho bạn thân là Lịch Ký. Lịch Ký lại nói với cha mình là Lịch Thương. Lịch Thương biết tin, vội vàng tìm gặp Thẩm Tự Cơ nói: "Nghe tin hoàng đế mất đã 4 ngày, hoàng hậu không chịu phát tang, lại  còn dự tính giết hại đại thần. Làm như vậy, các đại thần và tướng quân sẽ chống lại, không nói tới việc thiên hạ đại loạn, mà sợ rằng tính mạng của ông cũng không giữ được".

Thẩm Tự Cơ cả sợ, vội đi báo với Lã hậu. Lã hậu cũng cảm thấy âm mưu của mình khó thực hiện, liền hạ lệnh phát tang. Sau khi an táng Hán Cao Tổ, thái tử tức vị, tức là Hán Huệ Đế. Lã hậu trở thành thái hậu. Hán Huệ Đế đúng là một người nhu nhược bất tài, mọi việc đều do Lã hậu quyết định. Lã thái hậu nắm đại quyền trong tay, muốn làm gì thì tùy thích. Bà vốn căm ghét Thích phu nhân và Triệu vương Như Ý, nên trước hết giáng Thích phu nhân làm nô lệ, đồng thời cho người đi gọi Triệu vương Như Ý về Trường An. Hán Huệ Đế biết thái hậu muốn giết Như Ý, liền để Như Ý vào sống trong cung, cùng ăn cùng ngủ với mình, khiến thái hậu chưa tìm ra cách hạ độc thủ.

Một buổi sớm, Huệ Đế trở dậy ra ngoài tập bắn cung, muốn gọi Như Ý dậy cùng đi. Nhưng Như Ý trẻ tuổi đang ngủ ngon, Huệ Đế không nỡ đánh thức, liền đi ra một mình. Không ngờ khi trở về, Huệ Đế đã thấy Như Ý chết ở trên giường Biết là Như Ý bị đầu độc, nhưng Huệ Đế cũng chỉ còn biết ôm xác Triệu vương gào khóc đau đớn. Lã thái hậu đã giết Như Ý, còn tàn bạo sai chặt hết chân tay của Thích phu nhân, móc hai mắt và cho uống thuốc câm, rồi vứt vào chuồng lợn. Hán Huệ Đế thấy Thích phu nhân bị Lã thái hậu hành hạ đến mức như vậy thì khóc lóc rồi sinh bệnh. Ông cho người nói với thái hậu: "Việc làm đó không phải là việc của con người. Ta là con của thái hậu, không còn mặt mũi nào cai trị thiên hạ".

Từ đó, Hán Huệ Đế không muốn hỏi han gì đến việc triều chính nữa.

HAI TƯỚNG QUỐC TIÊU HÀ, TÀO THAM

Năm thứ hai đời Hán Huệ Đế, tướng quốc Tiêu Hà tuổi già lâm bệnh. Hán Huệ Đế tới thăm và hỏi sau này ai thay thế ông là thích hợp nhất. Tiêu Hà không chịu nói rõ ý kiến, chỉ nói: "Ai hiểu rõ bày tôi hơn nhà nhà vua nữa?". Hán Huệ Đế hỏi: "Ngài thấy Tào Tham thế nào?".

Tiêu Hà và Tào Tham đều làm quan lại ở huyện Bái trước kia, đều theo Cao Tổ khởi binh. Quan hệ giữa hai người rất tốt, sau này Tào Tham lập được nhiều chiến công, nhưng ở địa vị thấp hơn Tiêu Hà, nên quan hệ có phần kém thân mật hơn trước. Nhưng Tiêu Hà biết Tào Tham là người có tài cai trị, nên khi nghe Huệ Đế hỏi, liền tỏ ý tán thành và nói: "Ý định của bệ hạ rất đúng. Có Tào Tham thay thế, thì tôi chết cũng yên tâm".

Tào Tham vốn là một võ tướng. Khi Hán Cao Tổ phong con cả là Lưu Phì làm Tề vương, liền cử Tào Tham đi theo làm thừa tướng cho Lưu Phì. Lúc đó, chiến tranh vừa kết thúc. Tào Tham đến Tề liền triệu tập hơn 100 phụ lão và nho sinh, hỏi họ xem nên cai trị trăm họ như thế nào. Mỗi người nói một cách, không biết nên nghe theo ai. Sau Tào Tham nghe nói ở Tề có một ẩn sĩ nổi tiếng là Cái Công, Tào Tham liền mời đến thỉnh giáo. Cái Công là người tin theo học thuyết Hoàng Lão (tức Hoàng Đế và Lão Tử), chủ trương việc cai trị thiên hạ là phải thanh tĩnh vô vi, để dân chúng được sống yên ổn. Tào Tham nghe theo lời Cái Công, gắng sức không làm phiền nhiễu dân chúng. Ông làm thừa tướng ở Tề trong 9 năm, hơn 70 thành trì ở Tề đều yên.

Tiêu Hà mất, Hán Huệ Đế lập tức gọi Tào Tham về Trường An, phong làm tướng quốc. Tào Tham vẫn vận dụng chính sách thanh tĩnh vô vi, hoàn toàn giữ nguyên mọi luật lệ qui định của Tiêu Hà, không thay đổi chút gì. Một số đại thần thấy Tào Tham dường như không làm gì cả, thì tỏ ra nôn nóng, có người gặp Tào Tham đề xuất ý kiến. Nhưng lần nào họ đến nhà, Tào Tham cũng chỉ mời uống rượu, hễ ai muốn bàn chuyện quốc gia đại sự, Tào Tham đều nói lảng sang chuyện khác, khiến ai cũng không nói được gì. Cuối cùng khách khứa ai cũng say khướt đi về mà không kịp nói gì cả.

Hán Huệ Đế thấy Tào Tham như thế, thì cho là ông già lão rồi, có ý coi thường và trong lòng cũng thấy không yên. Con Tào Tham là Tào Truất phục vụ Huệ Đế trong hoàng cung. Huệ Đế dặn dò: "Khi ngươi về nhà, tìm cách hỏi cha ngươi rằng: Cao Tổ đã chầu trời, đương kim hoàng thượng thì còn trẻ. Mọi việc quốc gia đại sự đều trông cậy vào tướng quốc là cha. Thế mà cha ngày nào cũng uống rượu, không làm việc gì cả. Cứ như thế mãi thì làm sao cai trị được thiên hạ? Xem cha ngươi trả lời ra sao".

Tào Truất về nhà, theo lời dặn của Huệ Đế, lựa cơ hội hỏi Tào Tham. Tào Tham vừa nghe đã nổi nóng mắng: "Nhãi ranh như mày thì biết cái gì mà dám lảm nhảm về chuyện quốc gia đại sự". Nói rồi gọi đầy tớ mang gậy đến đánh cho Tào Truất một trận. Tào Truất không hiểu sao mình bị đánh, cảm thấy oan ức, khi trở về cung, liền than thở với Huệ Đế. Huệ Đế rất không vui. Hôm sau khi lâm triều, Huệ Đế nói với Tào Tham: "Lời Tào Truất nói với tướng quốc, chính là ta bảo hắn nói đấy. Tại sao tướng quốc lại đánh hắn?".

Tào Tham nhận tội rồi nói: "Thần xin phép hỏi bệ hạ, bệ hạ so với Cao Tổ thì ai sáng suốt hơn?"

Hán Huệ Đế trả lời: "Điều đó cần gì phải hỏi. Ta làm sao so sánh được với Cao hoàng đế".

Tào Tham lại hỏi: "Thế tôi so với Tiêu tướng quốc thì thế nào?"

Huệ Đế bật cười trả lời: "Có vẻ không bằng Tiêu tướng quốc"

Tào Tham nói: "Bệ hạ nói đều rất đúng. Bệ hạ không bằng Cao hoàng đế, tôi không bằng Tiêu tướng quốc. Sau khi bình định thiên hạ, đã định sẵn một loạt qui chương chế độ, chúng ta cứ theo thế mà thực hiện, không để sai sót là được, cần gì phải sửa đổi thêm bớt gì nữa"

Hán Huệ Đế lúc đó mới hiểu rõ ý định của Tào Tham. Tào Tham vận dụng học thuyết Hoàng Lão, làm tướng quốc trong ba năm. Vì lúc đó là sau thời chiến loạn lâu dài, trăm họ cần được yên ổn, biện pháp đó của ông khiến dân chúng được giảm nhẹ đóng góp. Do đó, đương thời có người làm ca dao để ca ngợi Tiêu Hà và Tào Tham. Lịch sử gọi sự kiện đó là "Tiêu qui Tào tùng" (Tiêu Hà định ra qui chương chế độ, còn Tào Tham thì theo đó mà vận dụng).